فراوانی و تنوع گونه های آفت بندپا در انبارهای غلات و حبوبات یکی از واحدهای نظامی

Abstract

اهداف : نیروهای نظامی برای داشتن امنیت غذایی و تامین به‌­موقع مواد غذایی پرسنل، مجبور به نگهداری مواد اولیه غذایی در انبارها هستند. بنابراین شناخت آفات احتمالی انبارها در جهت کاهش و کنترل آنها و حفظ مواد غذایی، بسیار حایز اهمیت است. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی و تنوع گونه‌ای و نیز میزان آلودگی غلات و حبوبات موجود در انبارهای مواد غذایی یکی از واحدهای نظامی بود. روش‌ها: این مطالعه توصیفی- مقطعی طی سال‌­های 88-1386 در 9 انبار مواد غذایی به انجام رسید. نمونه‌­برداری از غلات و حبوبات طبق روش موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران انجام گرفت. جداسازی بندپایان از غلات و حبوبات با روش‌­های مشاهده مستقیم با چشم غیرمسلح و استریومیکروسکوپ، روش‌های قیف برلیز، شناورسازی، بخاردهی و غیره انجام گرفت. داده‌­ها به­‌کمک روش‌­های آماری توصیفی و تحلیلی با نرم‌­افزار SPSS 12 تحلیل شد. یافته‌­ها: در مجموع چهار گونه از آفت بندپا شامل Oryzaephilus mercator ، Tribolium castaneum ، Bruchus lentis و Bruchus rufimanus به‌ترتیب از برنج، جو، عدس و باقلا جداسازی شد. انبارهای 1 و 3 به­ترتیب با میانگین 65/0±3/1 و 6/0±4/1 تعداد دانه آلوده در 100 گرم، بیشترین آلودگی را داشتند. در بین انواع غلات، غله جو با میانگین 1/1±2/3 آفت در 100 گرم، آلوده‌­ترین محصول بود. نتیجه‌­گیری: آلودگی اغلب غلات و حبوبات در انبارهای مورد بررسی کمتر از حد استاندارد است و فقط آلودگی جو در دو مورد از انبارهای مورد بررسی بیش از حد مجاز است.