تأثیر آموزش مبتنی بر مدل بزنف بر نحوۀ شروع تغذیۀ تکمیلی کودکان

Abstract

مقدمه: مادران نقش مهمی در شروع تغذیه تکمیلی دارند. در مطالعه حاضر تاثیر آموزش شروع تغذیه تکمیلی کودکان مبتنی بر مدل بزنف بر عملکرد مادران نخست زا بررسی شد. روش کار: این مطالعه از نوع نیمه‌تجربی دو گروهی، به صورت پیش‌آزمون پس‌آزمون بود که روی ۱۶۰ مادر نخست زای دارای کودک ۵ ماهۀ مراجعه کننده به مراکز سلامت جامعه همدان در سال ۱۳۹۵ انجام شد. ابتدا هر دو گروه پرسش‌نامۀ مبتنی بر سازه­های مدل بزنف را تکمیل کردند. سپس برای گروه مداخله، آموزش مبتنی بر مدل بزنف در ۴جلسۀ یک ساعته اجرا شد. دو ماه بعد دوباره جمع‌آوری داده‌ها در دو گروه، با پرسش‌نامه و چک لیست عملکرد انجام شد. برای تحلیل داده­ها از نرم افزارSPSS نسخۀ ۱۶و آزمون­های آماری کای اسکوئیر، من ویتنی و ویلکاکسون استفاده شد. یافته ­ها: نمره ساختارهای مدل بزنف در دو گروه قبل از آموزش تفاوت معنی داری نداشته است ( ۰/۰۵ P>) لیکن پس از آموزش بین میانگین نمره ها در دو گروه تفاوت تفاوت معنی داری مشاهده شد ( ۰۰۱ / ۰> P ). آزمونهای آماری تفاوت معنی داری را در میانگین نمره سازه ها در گروه مداخله قبل و بعد از آموزش نشان داد ( ۰/۰۵ >P ) در حالیکه در گروه کنترل تفاوت معنی داری موجود نبوده است ( ۰۵ /۰P> ). زمان شروع تغذیه تکمیلی گروه مداخله در ۰/۸۴ ± ۵/۸۸ ماهگی و در گروه کنترل ۰/۸۶ ± ۶/۱۴ ماهگی بود ( ۰/۰۵ P>). مقایسه میانگین نمره عملکرد دو گروه، تفاوت آماری معنی داری را نشان داد ( ۰۰۱ / ۰> P ). نتیجه­گیری: آموزش می­تواند ابزاری اثربخش برای ارتقای آگاهی، نگرش، هنجارهای انتزاعی، عوامل قادر کننده، قصد رفتاری و عملکرد مادران نسبت به تغذیه کودکان باشد. بنابراین پیشنهاد می‌شود در برنامه‌های بهداشتی به جای استفاده از آموزش‌های سنتی از مدل‌های آموزشی نظیر بزنف استفاده شود.