تأثیر آموزش براساس مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای تغذیه‌ای دانش‌آموزان پسر دوره اول متوسطه شهر همدان

Abstract

مقدمه: نوجوانان بیش از هر گروه دیگری به آموختن اصول و شیوه تغذیه سالم نیاز دارند. در مطالعه حاضر، تأثیر آموزش براساس مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای تغذیه‌ای دانش‌آموزان پسر بررسی شده است. روش‌کار: این مطالعه نیمه‌تجربی، با روش طرح قبل و بعد، روی ۱۲۰ دانش‌آموز پسر دوره اول متوسطه شهر همدان در سال ۱۳۹۶ انجام شد. روش نمونه‌گیری دومرحله‌ای، در مرحله اول به‌صورت تصادفی خوشه‌ای و در مرحله دوم به‌صورت تصادفی نسبتی بود. قبل از مداخله، هر دو گروه پرسش‌نامه رفتار تغذیه‌ای مبتنی بر سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی را کامل کردند. سپس برای گروه مداخله طی سه جلسه ۴۵ دقیقه‌ای، جلسه آموزشی انجام شد. بعد از مداخله، مجددا در دو نوبت (بلافاصله و دو ماه بعد) داده‌ها جمع‌آوری و با نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۳ و آزمون آنالیز واریانس با اندازه‌های تکراری، تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها: دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک و سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی، در آغاز مطالعه همگن بودند. بعد از مداخله، میانگین نمرات براساس سازه‌ها، به‌جز حیطه موانع درک‌شده، به‌‌طور متوسط در گروه آزمون بیشتر از گروه کنترل بود. براساس نتیجه آزمون آنالیز واریانس با اندازه‌های تکراری، میانگین نمره تمام سازه‌ها پس از مداخله، به‌جز شدت و تهدید درک‌شده، اختلاف معناداری داشت (۰۵ / ۰>P). نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مدل اعتقاد بهداشتی، از آنجا ‌که در تمام سازه‌های مدل (به‌جز موانع)، میانگین نمرات رفتار تغذیه‌ای دانش‌آموزان افزایش یافت، پیشنهاد می‌شود در برنامه‌های آموزشی و برای تغییر رفتار، از این مدل استفاده شود.