بررسی تأثیر آموزش خود‌مراقبتی به روش بازگشتی بر عزت‌نفس بیماران با پیوند کلیه: یک کارآزمایی بالینی

Abstract

مقدمه: پیوند کلیه باعث بازگشت به زندگی سالم و رهایی از محدودیت همودیالیز می‌شود. مزایای پیوند کلیه ثابت شده است ولی نیاز به نظارت مداوم و خود‌مراقبتی در طول حیات فرد و نیز آموزش و حمایت دارد. یکی از روش‌های نوین برای آموزش، روش بازگشتی است که به‌منظور دریافت و فهم اطلاعات استفاده می‌شود. بنابراین، پژوهشی با هدف تعیین تأثیر آموزش خود‌مراقبتی به روش بازگشتی بر عزت‌نفس بیماران با پیوند کلیه طراحی و اجرا شد. روش کار: در این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده، ۷۹ نفر از بیماران پیوند کلیه به روش دردسترس از درمانگاه بیمارستان امام‌خمینی (ره) ارومیه در سال ۱۳۹۵ انتخاب شدند و به‌طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص داده شدند. سپس در گروه مداخله، محتوای آموزشی در رابطه با خودمراقبتی با روش آموزش بازگشتی در طی ۵ جلسۀ ۶۰ دقیقه‌ای ارائه شد. اطلاعات با پرسش‌نامۀ اطلاعات جمعیت‌شناختی و پرسش‌نامۀ عزت‌نفس روزنبرگ جمع‌آوری و تحلیل شد. یافته‌ها: پیش از آموزش، میانگین نمرۀ عزت‌نفس در دو گروه کنترل و مداخله ازنظر آماری تفاوت معنی‏داری نداشت (۰/۵۵۹=P) بعد از اجرای برنامۀ آموزشی، گروه مداخله نسبت به گروه کنترل افزایش معنی‌داری ازلحاظ میانگین نمرۀ عزت‌نفس داشت (۰/۰۰۱=P). نتیجه‌گیری: در این پژوهش، اجرای آموزش خود‌مراقبتی به روش بازگشتی در ارتقای عزت‌نفس بیماران پیوند کلیه مؤثر بود. توصیه می‌شود از این روش در آموزش بیماران با پیوند کلیه از روش آموزش بازگشتی استفاده شود.