تأثیر آموزش خودمراقبتی بر آگاهی و نگرش بیماران مبتلا به آسم: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی

Abstract

مقدمه: آسم از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن تنفسی و یکی از معضلات اصلی سیستم‌های بهداشتی درمانی در بسیاری از جوامع دنیا و از جمله کشور ایران محسوب می‌شود. از موارد مهم در افزایش آگاهی و تغییر نگرش افراد، آموزش خودمراقبتی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش خودمراقبتی بر آگاهی و نگرش بیماران مبتلا به آسم انجام شد. روش‌کار: در این مطالعه نیمه‌تجربی، ۱۰۴ بیمار مبتلا به آسم به روش نمونه‌گیریِ در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه آزمون (۵۲n=) و کنترل (۵۲n=) تقسیم شدند. پیش از مداخله، پرسش‌نامه‌های آگاهی و نگرش را هر دو گروه تکمیل کردند. به گروه آزمون آموزش خودمراقبتی در چهار جلسه ۶۰ دقیقه‌ای داده شد؛ در حالی که به گروه کنترل، هیچ‌گونه آموزشی داده نشد. ۸ هفته پس از پایان مداخلات، پرسش‌نامه‌ها توسط دو گروه تکمیل شدند. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۶ و نیز با آمار توصیفی و آزمون‌های تی‌مستقل و تی‌زوجی در سطح اطمینان ۹۵ درصد تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد میانگین و انحراف‌معیارِ نمره آگاهی و نگرش پیش از شروع آموزش خودمراقبتی در گروه آزمون و کنترل تفاوت معنی داری نداشت (۰/۰۵> P). پس از آموزش، میانگین و انحراف‌معیار نمره آگاهی و نگرش بین گروه آزمون با کنترل از نظر آماری تفاوت معنی‌داری داشت (۰/۰۰۱>P). نتایج نشان داد که آگاهی و نگرش در گروه آزمون پس از مداخله به شکل معناداری بهبود یافته بود. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد آموزش خودمراقبتی بر آگاهی و نگرش در بیماران آسمی مؤثر است. بنابراین با توجه به شیوع بالای این بیماری و بار اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن، به‌کارگیری آموزش خودمراقبتی جهت بهبود آگاهی و نگرش بیماران مبتلا به آسم توصیه می‌شود.