نقش استروژن بر روی حساسیت بارورفلکس از طریق سیستم اتونومیک در موش های صحرایی نر

Abstract

مقدمه و هدف: مطالعات نشان می دهند که استروژن نقش حفاظتی قلبی عروقی مهمی را ایفا می کند. هسته (NTS) محل اصلی ختم پایانه های آوران گیرنده های فشار در ساقه مغز بوده و از نواحی است که در تنظیم عملکرد قلب وگردش ‌خون سهم به ‌سزایی دارد. برای شناسایی مکانیسم اثر استروژن در تحقیق جاری نقش استروژن از طریق سیستم اتونومیک در هسته دسته منزوی بررسی گردید.

روش کار: مطالعه‌ی حاضر از نوع مداخله ای – تجربی می‌باشد که برروی 32 سر موش صحرایی صورت گرفت. موش‌های نر ابتدا تحت القای بیهوشی، کپسول‌گذاری شدند، و پس از طی شدن دو هفته ریکاوری، مجددا پس از القای بیهوشی و انتوباسیون تراشه، ورید و شریان فمورال به ترتیب جهت تزریق فنیل افرین و جهت ثبت فشار متوسط شریانی و ضربان قلب کانول‌گذاری گردیدند، سپس درهسته NTS‌ داروهای آتروپین و پروپرانولول و سالین تزریق شدند (Micro injection). در این مطالعه تغییرات ضربان قلب (DHR) و تغییرات فشار متوسط شریانی (DMAP) قبل و بلافاصله پس از تزریق فنیل‌افرین ثبت گردید. جهت ارزیابی عملکرد بارورسپتورها از ایندکس (ΔHR/ΔMAP) BRS استفاده شد. برای مقایسه حساسیت بارورفلکس ها (BRS) از آزمونهای t-test و آنالیز واریانس استفاده گردید.

نتایج: استروژن در شرایط حاد افزایش فشار، سبب افزایش پاسخ برادیکاری و مهار افزایش فشار متوسط شریانی می‌شود. به ‌طوری که پس از تزریق فنیل‌افرین، تغییرات ضربان قلب (DHR) در گروه دریافت‌کننده استروژن نسبت به گروه شاهد با تفاوت معنی‌دار آماری کاهش نشان داد (P<0.05). تغییرات فشار متوسط شریانی (DMAP) در این‌حالت، درگروه دریافت‌کننده استروژن نسبت به‌ گروه شاهد با تفاوت معنی‌دار آماری کاهش نشان داد BRS (P<0.01) در گروه دریافت کننده استروژن با تفاوت معنی دار آماری (P<0.01) نسبت به گروه شاهد افزایش یافت. BRS هم در گروه شاهد و هم دریافت کننده استروژن پس از تزریق آتروپین نسبت به حالت تزریق پروپرونولول و سالین با تفاوت معنی‌دار آماری (P<0.01) کاهش نشان داد.

نتیجه نهایی: باتوجه به ‌نتایج این‌مطالعه استروژن سبب افزایش‌حساسیت رفلکس برادیکاردی و مهار افزایش فشار متوسط شریانی می‌شود و از آنجا که میکرواینجکشن آتروپین در مقایسه با پروپرانولول در NTS بطور قابل توجهی حساسیت بارورفلکس را کاهش می دهد، بنابراین احتمال می رود که سیستم پاراسمپاتیک در تنظیم کنترل قلبی عروقی NTS بیشتر از سیستم سمپاتیک درگیر بوده باشد .