مقایسه اثربخشی درمان ترکیبی NBUVB همراه با پماد موضعی تاکرولیموس0/1 درصد و روش NBUVB به‌تنهایی در درمان ویتیلیگو

Abstract

سابقه و هدف: ویتیلیگو نوعی اختلال دپیگمانتاسیون مولتی‌فاکتوریال وابسته به فاکتورهای ژنتیکی و غیرژنتیکی است. این اختلال حاصل فقدان عملکرد ملانوسیت‌های پوستی می‌باشد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان ترکیبی NB-UVB (Narrow Band-Ultraviolet B) همراه با پماد موضعی تاکرولیموس 1/0 درصد و روش NBUVB به‌تنهایی در درمان ویتیلیگو انجام شد. مواد و روش‌‌ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی دوسوکور، 60 ضایعه قرینه و دوطرفه متعلق به 30 بیمار مبتلا به ویتیلیگو انتخاب شد و بیماران به‌صورت تصادفی به دو گروه درمانی تقسیم گردیدند. برای گروه مداخله با 30 ضایعه، فتوتراپی با استعمال پماد موضعی تاکرولیموس 1/0 درصد و برای گروه کنترل با 30 ضایعه قرینه و ضایعات گروه مداخله، فتوتراپی با پماد اوسرین (پلاسبو) تجویز گردید. در هر دو گروه در ابتدای درمان، یک ماه و نیم و سه ماه پس از آن اندازه ضایعات از طریق فتوگرافی و میزان رپیگمانتاسیون با استفاده از سیستم امتیازدهی VASI (Visual Approach Slope Indicator) مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج در چک‌لیست ثبت شد. در ادامه، داده‌های گردآوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS 16 تجزیه و تحلیل گردیدند. یافته‌ها: میانگین سنی بیماران 60/31 سال بود و 18 نفر از آن‌ها (60 درصد) زن و 12 نفر (40 درصد) مرد بودند. میانگین و انحراف معیار اندازه ضایعه دپیگمانته در فتوگرافی بیماران دو گروه مداخله و کنترل در ابتدای درمان ضایعه مورد مداخله و کنترل در بدو درمان به‌ترتیب معادل 81/2±41/5 و 82/2±40/5، در یک ماه و نیم پس از درمان به‌ترتیب 77/2±59/4 و 84/2±96/4 و سه ماه پس از درمان معادل 35/2±85/3 و 80/2±66/4 به‌دست آمد (05/0P>). میانگین نمره VASI نیز در گروه مداخله و کنترل در ابتدای درمان به‌ترتیب 51/0±50/0 و 51/0±53/0، یک ماه و نیم پس از درمان به‌ترتیب 44/1±46/1 و 01/1±13/1 و در ماه سوم درمان معادل 57/1±18/2 و 21/1±52/1 گزارش گردید (05/0P>). علاوه‌براین، درصد رپیگمانتاسیون در گروه مداخله و کنترل یک ماه و نیم پس از درمان 25/18 و 12/14 درصد و در ماه سوم درمان 63/30 و 19 درصد به‌دست آمد. نتیجه‌گیری: اگرچه درصد رپیگمانتاسیون ضایعات ویتیلیگو با درمان ترکیبی بیشتر از مونوتراپی بود؛ اما بین دو روش درمانی از نظر درصد رپیگمانتاسیون تفاوت آماری معناداری مشاهده نشد.