اثرات حفاظتی عصاره الکلی کلاله زعفران در مقابل سمیّت کبدی سیسپلاتین در موش صحرایی

Abstract

سابقه و هدف: سیسپلاتین به‌عنوان یک داروی ضدسرطانی مهم، برای کبد به شدت سمّی می‌باشد. هدف از این مطالعه، ارزیابی اثرات محافظتی عصاره الکلی کلاله زعفران در برابر سمیّت کبدی سیسپلاتین در موش‌صحرایی می‌باشد. روش بررسی: 40 سر موش صحرایی نر ویستار به‌طور تصادفی در پنج گروه هشت‌تایی، شامل 1- شاهد سالم، 2-شاهد مسموم 3-شاهد مثبت، 4 و 5-تیمار با عصاره، توزیع گردیدند. سیسپلاتین ( 4/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم) روزانه و به مدت 8 هفته به‌صورت داخل صفاقی به گروه‌های 2 تا 5 تزریق شد. هم‌زمان، به گروه‌های‌ 1 و 2 نرمال سالین (10 میلی‌لیتر بر کیلوگرم)، به گروه 3 سیلیمارین (50 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و به گروه‌های 4 و 5، عصاره الکلی کلاله زعفران (به ترتیب 40 و 80 میلی‌گرم بر کیلوگرم) گاواژ گردید. در پایان، سطح سرمی شاخص‌های آسیب کبد و عملکرد آنتی‌اکسیدان‌ها در هموژنات بافت کبد موش‌ها مورد سنجش قرار گرفت. آسیب‌شناسی بافتی نیز جهت ارزیابی درجات مختلف آسیب‌‌ کبد انجام شد. یافته‌ها: در موش‌های دریافت کننده سیسپلاتین، عصاره الکلی کلاله زعفران و سیلیمارین، به‌طور معنی‌داری میزان آنزیم‌های شاخص عملکرد کبد و بیلی‌روبین تام را کاهش و سطوح آلبومین و پروتئین تام سرم را افزایش دادند. در این موش‌ها، عصاره و سیلیمارین به طور معنی‌داری میزان پراکسیداسیون لیپیدی را کاهش و سطوح آنتی‌اکسیدان‌ها را به صورت وابسته به دوز افزایش دادند. در آسیب‌شناسی بافتی، سیلیمارین و عصاره الکلی کلاله زعفران، آسیب‌ کبدی ناشی از سیسپلاتین را بهبود بخشیدند، به‌طوری ‌که تغییرات بافتی در توافق با یافته‌های بیوشیمیایی بودند. نتیجه‌گیری: عصاره کلاله زعفران احتمالاً با خواص آنتی‌اکسیدانی خود، کبد موش‌های صحرایی را در برابر اثرات توکسیک سیسپلاتین محافظت می‌کند.