بررسی رابطه خودکار آمدی و ذهن آگاهی با نشخوار فکری دربین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

Abstract

سابقه و هدف: خودکارآمدی به عنوان باور به توانمندی خود و ذهن آگاهی به عنوان حضور ذهن وبودن در اکنون به صورت هدفمند و خالی از قضاوت نقش مهمی برافسردگی و البته نشخوارفکری افراد دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه خودکارآمدی و ذهن آگاهی با نشخوارفکری است. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، 380 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی شاهرود به صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه خودکارآمدی شرر (1982)، سیاهه نشخوار فکری (1386) و مهارت‌های ذهن آگاهی کنتاکی (2004) بود. داده‌ها پس از جمع‌آوری با استفاده از نرم افزار SPSS وآزمون ضریب همبستگی پیرسون وآزمون t دوگروه مستقل و رگرسیون خطی برای پیش بینی تحلیل شدند. یافته‌ها: بین خودکارآمدی ونشخوار فکری و همچنین بین ذهن آگاهی و نشخوار فکری رابطه معنی‌دار منفی وجود داشت، یعنی با افزایش خودکارآمدی به میزان 23/0 و با افزایش ذهن آگاهی به میزان 21/0 از نشخوار فکری کاسته می‌شد؛ ولی بین خودکارآمدی و ذهن آگاهی به میزان 56/0 رابطه معنی‌دار مثبت وجود داشت، یعنی با افزایش یکی دیگری نیز افزایش می‌یافت. بین خودکارآمدی زنان و مردان دانشجو تفاوت معنی‌دار وجود داشت، ولی بین ذهن آگاهی و نشخوارفکری آنان تفاوت معنی‌دار وجود نداشت. تحت تاثیر خودکارآمدی نیز متغیر ذهن آگاهی از رگرسیون خارج شد. در ضمن، خودکارآمدی تاثیر معکوسی بر نشخوار فکری داشت و تقریبا 08/0 از واریانس نشخوار فکری را تبیین می‌کرد. نتیجه‌گیری: با افزایش خودکارآمدی و ذهن آگاهی از طریق زندگی هدفمند و درک اکنون بدون قضاوت و باور من می‌توانم، از نشخوار فکری که ریشه بسیاری از مسایل و مشکلات روانشناختی از جمله افسردگی و احساس ناتوانی است پیشگیری می‌شود.