مشارکت کاربران در توسعه سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی و عوامل مؤثر بر آن

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: با توجه به حجم انبوه اطلاعات تولیدشده در بیمارستان‌ها، برای اداره کارآمد آن‌ها بهره‌گیری از سیستم اطلاعات بیمارستانی (HIS) امری ضروری است. در این میان یکی از عوامل اصلی در موفقیت HIS، مشارکت کاربران هست که باعث شده تا نیازهای اطلاعاتی و فرآیندی به‌درستی پیش‌بینی‌شده و همچنین تعهد آن‌ها نسبت به توسعه HIS افزایش یابد. هدف این تحقیق، بررسی میزان مشارکت کاربران در مراحل مختلف توسعه HIS و همچنین شناسایی عوامل مؤثر بر آن هست.

مواد و روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بود که به روش مقطعی در سال 1392 انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل کاربران HIS در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای، 140 نفر از آن‌ها انتخاب شد. داده‌ها از طریق یک پرسشنامه که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت، جمع‌آوری گردید. داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط نرم‌افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون‌های خی دو و t-test تحلیل شد.

یافته‌ها: بیشترین میزان مشارکت کاربران در مراحل 4 گانه توسعه HIS مربوط به مرحله پیاده‌سازی (2.88) و کمترین میزان مشارکت در مرحله تحلیل (1.23) هست. نتایج آزمون آماری نشان داد که در هیچ‌کدام از مراحل توسعه (تحلیل، طراحی، پیاده‌سازی و ارزیابی) میزان مشارکت کاربران در حد مطلوبی نبودند. (P < 0.05) تشکیل گروه کاری از کاربران نهایی و حمایت مدیران رده بالا از توسعه HIS از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر افزایش میزان مشارکت هست.

بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این تحقیق، ضروری به نظر می‌رسد مدیران مراقبت سلامت قبل از توسعه و خریداری HIS، برنامه‌ریزی دقیق جهت مشارکت کاربران انجام دهند تا نیازهای واقعی شناسایی و همچنین تعهد و انگیزه آن‌ها در توسعه، نگهداری و ارتقای سیستم افزایش یابد تا منجر به تضمین موفقیت سیستم گردد.