ارزیابی اثر توأم آنتی‌بیوتیک فسفومایسین و اسانس آویشن بر روی جدایه‌های مقاوم به متی‌سیلین استافیلوکوکوس اورئوس

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: اغلب جدایه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین نسبت به بسیاری از دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها نیز مقاوم می‌باشند و به دلیل مقاومت دارویی چندگانه می‌توانند عامل عفونت‌های صعب الاعلاج باشند. پایش و کنترل این جدایه‌های مقاوم یک ضرورت همیشگی است. فسفومایسین آنتی‌بیوتیک وسیع الطیفی است که ساخت پپتیدوگلیکان دیواره سلولی باکتری را مهار می‌کند و در کنترل عفونت ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین مفید است. به دلیل گسترش توانایی این باکتری در ایجاد مقاومت نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها و قابلیت سازگاری و بقا در محیط‌های حاوی آنتی‌بیوتیک انجام مطالعات به‌منظور یافتن مواد طبیعی برخوردار از خواص ضد میکروبی، جهت استفاده در درمان عفونت‌های استافیلوکوکی ضروری است. آویشن دارای اثرات ضد میکروبی بوده و تأثیر آن به روی استافیلوکوک‌های مقاوم به متی‌سیلین قبلاً نشان داده شده است. در مطالعه حاضر کاربرد توأم فسفومایسین و اسانس آویشن در تشدید اثر ضد میکروبی یکدیگر در شرایط آزمایشگاهی بر روی جدایه‌های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین موردبررسی قرار گرفت.مواد و روش کار: ۴۶ جدایه استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی‌سیلین از نمونه‌های بالینی با منبع انسانی و دامی جدا گردید. مقادیر حداقل غلظت مهارکننده رشد و حداقل غلظت کشنده آنتی‌بیوتیک فسفومایسین از طریق رقیق‌سازی متوالی آنتی‌بیوتیک در محیط کشت مایع در دامنه غلظتی حدفاصل ۱ – ۱۲۸ میکروگرم / در میلی‌لیتر برای هر جدایه تعیین گردید. حداقل غلظت کشنده اسانس آویشن با افزودن مقادیر حجمی مختلفی از اسانس در دامنه غلظت ۱۰ الی ۰۷۸/۰ درصد در محیط کشت مایع به دست آمد. برای سنجش تأثیر توأم آنتی‌بیوتیک و اسانس نیز غلظت‌های مختلف اسانس آویشن در محیط کشت مولر هینتون براث تهیه گردید و سپس غلظت تحت حداقل غلظت کشنده از فسفومایسین به لوله‌ها اضافه شد. کلیه رقت‌ها با CFU/ml ۱۰۶× ۵/۱ باکتری تلقیح شد و در طول شب در ۳۷ درجه سانتی‌گراد گرمخانه گذاری شد. بدین ترتیب حداقل غلظت کشنده آنتی‌بیوتیک در حضور اسانس تعیین شد.یافته‌ها: از ۴۶ جدایه مقاوم به متی‌سیلین استافیلوکوکوس اورئوس ۱۵ درصد نسبت به‌تمامی غلظت‌های موردمطالعه از فسفومایسین حساس و ۲ درصد مقاوم بودند، درکل ۵/۴۳ درصد جدایه‌ها مقاوم و ۵/۵۶ درصد جدایه حساس نسبت به فسفومایسین در نظرگرفته شد. جدایه‌ها به غلظت‌های مختلفی از اسانس آویشن حساس بودند. در بررسی اثر هم‌افزایی بین آنتی‌بیوتیک فسفومایسین و اسانس آویشن، در ۴/۹۷ درصد از جدایه‌ها اثر هم‌افزایی مشاهده شد.بحث: با توجه به اثر ضد میکروبی اسانس آویشن بر روی جدایه‌های تحت بررسی در مطالعه حاضر و با توجه به خاصیت هم‌افزایی اسانس آویشن و آنتی‌بیوتیک فسفومایسین بر روی اکثر جدایه‌های مقاوم استافیلوکوکوس اورئوس، می‌توان با انجام مطالعات بیشتر و تکمیلی، کاربرد همزمان این دو ترکیب را حداقل به‌عنوان مواد ضدمیکروبی در فرمولاسیون ترکیبات موضعی پیشنهاد نمود.