اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس (MBSR) بر افزایش جرات ورزی در دانشجویان مضطرب

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: یکی از جدی­ترین مشکلات نوجوانان و جوانان عدم وجود رفتار جرئت­ورزانه است، لازمه داشتن رفتار جرئت­مندانه آگاهی داشتن از خود، توانایی­ها و ادراک مؤثر از محیط است. در میان روش آموزش ذهن­آگاهی، رایج­ترین آن آموزش ذهن­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش آموزش ذهن­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس (MBSR) بر افزایش جرئت­ورزی در دانشجویان مضطرب بود.

روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری در برگیرنده دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرستان مینودشت بود. نمونه آماری مشتمل بر 45 نفر بود که ذهن­آگاهی پایین، جرئت ورزی پایین و اضراب بالا داشتند. افراد گروه نمونه به‌تصادف در گروه­های آزمایشی، کنترل و پلاسیبو جایگزین شدند. کلیه افراد گروه نمونه آزمون جرئت­ورزی گمبریل و ریچی و پرسشنامه اضراب کتل را در مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون، و مقیاس ذهن آگاهی، توجه و هوشیاری (MAAS) را در مرحله پیش‌آزمون تکمیل کردند.

یافته‌ها: تحلیل داده­ها با استفاده آر روش تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس یک‌طرفه نشان داد که روش ذهن­آگاهی مبتنی بر کاهش استرس بر افزایش جرئت­ورزی تأثیر داشته است (001/0P<،064/35F=). بین آموزش ذهن­آگاهی و کاهش اضطراب نیز تفاوت معنی­دار مشاهده شد (001/0P<،F=6/823.) درنهایت 67 درصد واریانس جرئت­ورزی به‌وسیله MBSR تبیین می­شود.

بحث و نتیجه‌گیری: روش آموزش ذهن­آگاهی در افزایش جرئت­ورزی و کاهش اضراب به‌طور معنی­داری اثربخش‌تر از گروه کنترل و پلاسیبو بود.