جداسازی و شناسایی باکتری های پروبیوتیکی تولید کننده اسید لاکتیک از شیر الاغ

Abstract

مقدمه: استفاده شیر الاغ به‌عنوان یک منبع تغذیه جدید، به دلیل خواص تغذیه ای و فقدان پروتئین های آلرژی زا در حال افزایش است. فلور میکروبی شیر الاغ، به‌خصوص باکتری¬های اسید لاکتیک (LAB) آن هنوز به‌طور کامل شناسایی نشده اند. این تحقیق برای اولین بار با هدف بررسی فلور میکروبی شیر الاغ به‌منظور شناسایی باکتری های بومی با خواص پروبیوتیکی انجام گرفت. مواد و روشها: باکتری های اسید لاکتیک شیر الاغ با استفاده از محیط های کشت اختصاصی و به کمک روش های استاندارد میکروبیولوژی شناسایی گردیدند. تعداد 250 کلونی مجزا و تصادفی از 3 نمونه شیر الاغ مربوط به عشایر شهرستان سلسله جداسازی شدند. برای شناسایی گونه ها از آزمون های گرم، کاتالاز، حرکت در محیط جامد، توانایی رشد در 9/6pH و غلظت (w/v)5/6% کلرید سدیم، تخمیر قندها و آزمون هیدرولیز هیپورات سدیم به همراه شناسایی میکروسکوپی استفاده شد. یافته ها: از 250 کلونی انتخابی، 20 کلونی، باکتری های کاتالاز منفی، گرم مثبت و کوکسی بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که شیر الاغ عمدتاً حاوی گونه هایی از دو جنس استرپتوکوکوس و انتروکوکوس است. بیشترین نوع باکتری جداسازی شده به گونه ی انتروکوکوس فکالیس (حدوداً 55%) تعلق داشتند. برای اولین بار در ایران، نتایج این آزمایش توانست گونه‌ی استرپتوکوکوس دیورسی را از شیر الاغ جداسازی و گزارش نماید. بحث و نتیجه گیری: علیرغم فراوانی لیزوزیم در شیر الاغ، وجود باکتری های پروبیوتیک مفید نشان می دهد که این شیر می‌تواند جایگزین مناسبی برای تغذیه کودکان حساس به پروتئین های شیر گاو باشد. تولید باکتریوسین ها توسط انتروکوکوس فکالیس، می‌تواند از رشد و تکثیر سایر باکتری های بیماری زا جلوگیری کند. شناسایی گونه‌ استرپتوکوکوس دیورسی در شیر الاغ می‌تواند زمینه را برای مطالعات بعدی در خصوص مشخصات این باکتری در کشور فراهم کند.