فناوری مصرفی مدرن در اختیار سیاست توتالیتر: تحلیل انتقادی رمان برفک اثردن دلیلو با تکیه برآرای آدورنو و مارکوزه

Abstract

فناوری‌های مدرن ابزاری کارا برای استعمار ذهن‌ها به‌نظر می‌آیند. در حکومت‌های توتالیتر، رویای آرمان‌شهری که انسان‌ها انتظار داشتند با وجود این فناوری‌ها برایشان رقم خورد با کابوس ضدآرمان‌شهر جایگزین می‌‌شود. منتقدانی هم‌چون آدورنو و مارکوزه معتقدند آن‌چه پیشرفت‌های علمی برایمان به ارمغان می‌آورند نظم نیست بلکه نوعی همسان‌سازی افراد جامعه است که منجر به نابودی آگاهی و فردیتِ انسان‌ها، و توانایی مقاومت و انقلاب شهروندان جامعه می‌شود، برای مثال، تبلیغ کالاها می‌توانند افکار مصرف‌گرایانه را جایگزین افکار انتقادی و پرسشگر در اذهان مردم کنند. فرهنگ مصرف انبوه و فرهنگ توده، شرایط ایده‌آل برای سلطه بر مردم است. افراد‌ این جوامع، معتاد به دنبال کردن رسانه‌های جمعی و مصرف مدام کالاها خواهند بود، که این منجر به خلق توده‌ای منفعل می‌شود که صدایی از آنِ خود ندارد. رمان برفکِ دُن‌دلیلو به ما هشدار می‌دهد که چگونه هم‌دستی فناوری‌های مصرفی مدرن و بازار، منجر به سکون افراد می‌گردد و فرهنگ مصرف‌گرایی منتهی به از بین رفتن احساس استقلال در انسان‌ها. هدف پژوهش‌ حاضر این است که با بهره‌گیری از آرای آدورنو و مارکوزه به تحلیل رمان برفکِ اثر دن‌دلیلو بپردازد تا کیفیت کنترل‌گرایانه فناوری‌ها و صنایع مصرفی مدرن بر فردیتِ افراد را مطالعه کند. بر اساس یافته های این پژوهش، رمان برفک منعکس کننده ی روش های مختلفی است که نظام‌های سرمایه‌داریِ توتالیتر از صنایع مدرن و فرهنگی به عنوان سیاستی برای اعمال نفوذ بر اشخاص استفاده می‌کنند تا آن‌ها را تبدیل به انسان‌هایی مطیع و منفعل سازند. کلید‌واژه‌ها: برفک، دن‌دلیلو، آدورنو، مارکوزه، سیاست توتالیتر ، فناوری‌های مصرفی مدرن و رسانه‌های جمعی.