اثر محافظتی دانه چیا (Salvia hispanica L.) در آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از بنزوپیرن در موش سوری

Abstract

زمینه و هدف: بنزوپیرن یک ماده سرطان‌زای محیطی شناخته شده است که باعث القای استرس اکسیداتیو، التهاب و سایر عوارض متابولیک می‌شود. در مطالعه حاضر، اثرات محافظتی دانه چیا در برابر آسیب اکسیداتیو ناشی از بنزوپیرن در موش‌ بررسی گردید. روش‌ها: در این مطالعه تجربی، 55 موش سوری نر به 11 گروه 5 تایی تقسیم شدند. گروه اول تا سوم به­عنوان کنترل منفی (غذای عادی)، روغن زیتون (حلال بنزوپیرن) و کنترل مثبت (بنزوپیرن) استفاده شد. بنزوپیرن (75 میلی ­گرم بر کیلوگرم) از طریق گاواژ با روغن زیتون خورانده شد. گروه چهارم، مربوط به مصرف ویتامین E (250 میلی­گرم بر کیلوگرم از طریق گاواژ) به تنهایی و گروه پنجم مربوط به مصرف ویتامین E همراه با بنزوپیرن بود. سه گروه دیگر به­ترتیب روزانه دانه چیا در دوزهای 10، 20 و 30 درصد وزنی/وزنی به صورت خوراکی دریافت کردند. به سه گروه‌ مداخله، دانه چیا در دوزهای بالا به همراه بنزوپیرن داده شد. همه تیمارها 4 هفته انجام شد. بعد از ۱ ماه، خونگیری از قلب انجام و پارامترهای استرس اکسیداتیو شامل TAC، SOD، GPx و MDA در سرم به روش کالریمتری سنجش گردید. یافته‌ها: تجویز بنزوپیرن در موشها باعث القای سمیت اکسیداتیو و کاهش معنی دار TAC، SOD و GPx و افزایش معنی دار MDA (ناشی از پراکسیداسیون لیپیدی) گردید (05/0P<). این تغییرات به طور معنی داری در گروه‌های تحت درمان با دوزهای بالای دانه چیا بهبود یافت (05/0P<). درحالی­که تیمار با ویتامین E قادر به اصلاح استرس اکسیداتیو ناشی از بنزوپیرن نبود. نتیجه‌گیری: طبق یافته‌های مطالعه حاضر، دانه چیا با افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی، نقش حفاظتی مهمی در برابر سمیت اکسیداتیو ناشی از بنزوپیرن دارد که در مسمومیت با بنزوپیرن می‌تواند بهتر از ویتامین E عمل کند.