اثر بخشی ترکیبی رفتار درمانی دیالکتیکی و اسکماتراپی در کاهش رفتارهای خود جرحی، افزایش سبک دلبستگی ایمن و کاهش سبک‌های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا

Abstract

زمینه و هدف: رفتار خود جرحی غیرخودکشی به‌عنوان یک مشکل بالینی تأثیرگذار بر حوزه سلامت نیاز به تحقیقات بیشتری دارد و بیمارانی که دارای سبک دل‌بستگی ناایمن هستند بیشتر در معرض رفتارهای خود جرحی قرار دارند. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخله ترکیبی رفتاردرمانی دیالکتیکی و اسکماتراپی در کاهش رفتارهای خود جرحی و سبک دلبستگی انجام شد. روش کار: این پژوهش با بهره­گیری از طرح تجربی تک موردی بر پایه طرح خط پایه چند گانه به روش پلکانی در تهران انجام گرفت. سه شرکت کننده به روش نمونه­گیری هدفمند و بر اساس ملاک­های ورود انتخاب شدند. سپس در سه مرحله خط پایه، پنج مرحله مداخله و سه دوره پیگیری پرسش نامه سبک دلبستگی کولینز و رید، اسکماتراپی یانگ و سیاهه رفتارهای خود آسیب رسان سانسون را پر کردند و طی 28 جلسه، درمان انفرادی را دریافت کردند. تحلیل داده­ها از روش تحلیل دیداری و به‌منظور تعیین معناداری بالینی از شاخص در صد بهبودی و اندازه اثر استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان ترکیبی رفتار درمانی دیالکتیکی و اسکماتراپی در افزایش دلبستگی ایمن، کاهش دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا و کاهش رفتارهای خود جرحی اثر بخش بوده است. میزان بهبودی کلی آزمودنی­ها در دلبستگی ایمن بین 25 تا 49% و در کاهش رفتارهای خود جرحی بالاتر از 50% به دست آمد. نتیجه­گیری: نتایج حاکی از اثر بخشی بالای مداخله بود. لذا، به­نظر می رسد که متخصصان و پژوهشگران بتوانند این مداخله را به‌منظور ارتقای سلامت روان افراد جامعه انجام دهند.