بررسی تأثیر خودکار آمدی پژوهشی بر مهارت‌های فراشناختی در دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و علوم پزشکی بابل

Abstract

زمینه و هدف: خودکارآمدی پژوهشی عامل مهمی برای موفقیت پژوهشی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی و پیگیری اجرای تحقیق است. بر همین اساس، توانمندی انجام یکی از مهارت­های خودکارآمدی پژوهشی مهم و اساسی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی محسوب می­شود؛ لذا هدف مطالعه حاضر، بررسی تأثیر خودکار آمدی پژوهشی بر مهارت‌های فراشناختی در دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و علوم پزشکی بابل بود. روش کار: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است که با رویکرد آمیخته (کیفی و کمی) انجام شد. در رویکرد کیفی از روش دلفی و در رویکرد کمی از روش توصیفی از نوع همبستگی استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی اساتید دانشگاه فرهنگیان و علوم پزشکی بابل که در زمینه موضوع پژوهش خبره بودند به تعداد 30 نفر از آنان مورد شناسایی قرار گرفت و براساس قانون اشباع به تعداد 10 نفرتعیین و به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در بخش کمی از نظرات دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و علوم پزشکی بابل به تعداد 4431 نفر استفاده شد. در این بخش بر اساس فرمول کوکران تعداد 351 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای براساس واحد دانشگاهی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. نظرات جامعه آماری در بخش کمی تحقیق از طریق 2 پرسشنامه خودکارامدی پژوهشی (محقق ساخته) با 66 سوال و 8 بعد، پرسشنامه باورهای فراشناختی با 30 سوال بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از معادلات ساختاری استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که رابطه بین خودکارامدی پژوهشی و باورهای فراشناختی از لحاظ آماری معنی‌دار است. مقدار t-value بسیار بالا (708/6) نشان‌دهنده آن است که احتمال این رابطه به صورت تصادفی بسیار کم است و می‌توان با اطمینان بیشتری گفت که خودکارامدی پژوهشی به طور معناداری بر باورهای فراشناختی تأثیر می‌گذارد. به بیان دیگر، افزایش کیفیت و اثربخشی خودکارامدی پژوهشی منجر به بهبود باورهای فراشناختی می‌شود. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که خودکارآمدی پژوهشی تأثیر مثبتی بر مهارت‌های فراشناختی دانشجویان دارد. این یافته‌ها بیانگر آن است که دانشجویانی که به توانایی‌های خود در انجام فعالیت‌های پژوهشی اعتماد دارند، از مهارت‌های فراشناختی مانند برنامه‌ریزی، ارزیابی، و نظارت بهتر و مؤثرتری استفاده می‌کنند.