بررسی اثر سالیسیلیک‌اسید بر تعدیل تنش شوری در گوجه‌فرنگی

Abstract

سالیسیلیک اسید یکی از ترکیبات مفید برای گیاهان محسوب می­شود که نقش مهمی در مقاومت گیاهان به تنش­های محیطی از جمله تنش شوری دارد. بدین­منظور جهت بررسی تأثیر سالیسیلیک ‌اسید در تعدیل اثرات تنش شوری در گوجه‌فرنگی آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، با 12 تیمار، در 3 تکرار و با مجموع 36 واحد آزمایشی در گلخانه‌ی هیدروپونیک گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در بهار و تابستان سال 1397 صورت گرفت. تیمارها شامل دو سطح سالیسیلیک ‌اسید (صفر و 1 میلی‌مولار) و سه سطح شوری (صفر ، 35 و 70 میلی‌مولار NaCl) بر روی دو ژنوتیپ گوجه‌فرنگی توده محلی بانه و لاین نیمه پاکوتاه (Semi Dwarf) بود. نتایج نشان داد که با افزایش تنش شوری تا سطح 70 میلی­مولار، شاخص‌های رویشی در هر دو ژنوتیپ کاهش یافت. درحالی­که برهمکنش تیمار سالیسیلیک‌اسید در تنش شوری باعث افزایش شاخص‌های رویشی شد. بیشترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ Semi Dwarf بدون تنش شوری (1373 گرم) است. با اعمال تنش شوری و سالیسیلیک اسید میزان اسیدیته قابل تیتراسیون و ویتامین ث در هر دو ژنوتیپ افزایش یافت. برهمکنش سطوح مختلف شوری در سالیسیلیک‌اسید باعث افزایش میزان پرولین شد، اما اثر متقابل تنش شوری × سالیسیلیک اسید باعث کاهش میزان کلروفیل شد. این نتایج نشان می­دهد که تیمار با سالیسیلیک اسید می­تواند تحمل گیاه را در برابر تنش شوری از طریق تجمع پرولین و در نتیجه حفظ فشار تورژسانس سلول­ها افزایش دهد.