اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی بر عواطف مثبت و منفی، بهزیستی روانشناختی و تنظیم شناختی هیجان در سالمندان

Abstract

زمینه و هدف: سالمندان از حساسترین گروه­های سنی جامعه محسوب می­شوند و بررسی سلامت شناختی و هیجانی آنها سزاوار توجه می­باشد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن­آگاهی بر عواطف مثبت و منفی، بهزیستی روانشناختی و تنظیم شناختی هیجان در سالمندان بود. روش کار: طرح مطالعه حاضر آزمایشی، از نوع پیش­آزمون- پس­آزمون همراه با گروه گواه بود. جامعه­ی آماری شامل کلیه­ی سالمندان مقیم مراکز شبانه روزی آسایشگاه خیریه کهریزک استان البرز در سال 1400 بود. تعداد 30 سالمند به روش نمونه­گیری در دسترس از جامعه مذکور انتخاب و به صورت کاملا تصادفی به دو گروه آزمایش(15 نفر) و گواه(15نفر) تقسیم شد. ابزار پژوهش شامل پروتکل شناخت درمانی مبتنی ذهن­آگاهی، پرسشنامه تنظیم­شناختی هیجان، مقیاس عاطفه مثبت و منفی (واتسون و همکاران، 1998)، پرسشنامه بهزیستی روانشناختی طبسی (1383) بود. یافته‌ها: آموزش ذهن­آگاهی بر روی عواطف مثبت و منفی در گروه آزمایش و در مرحله پس آزمون اثرگذار بوده است (اندازه اثر 65/0 و 59/0). همچنین تفاوت معناداری در متغیرهای بهزیستی روانشناختی و تنظیم شناختی هیجان دو گروه آزمایش و کنترل به دست آمد. در متغیر بهزیستی روانشناختی اندازه اثر 41/0 و تنظیم شناختی اندازه اثر برابر با 39/0 بود. نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که روش آموزش ذهن­آگاهی بر عواطف مثبت و منفی، بهزیستی روانشناختی و تنظیم شناختی هیجان در سالمندان تاثیر مثبت و معناداری را دارد.