نقش تئوری ذهن و خود دلسوزی در پیش بینی خوش بینی تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه

Abstract

زمینه و هدف: از تحولات عمده در روانشناسی و علوم تربیتی که در دهه­های اخیر مورد توجه قرار گرفته است، مبحث تئوری ذهن و اثرگذاری آن بر تحصیل می­باشد. لذا هدف پژوهش نقش تئوری ذهن و خود دلسوزی در پیش بینی خوش بینی تحصیلی دانش­آموزان مقطع متوسطه بود. روش کار: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه­ی آماری شامل کلیه دانش­آموزان مقطع متوسطه دوم اسلامشهر که در سال 1400 بوده که مشغول به تحصیل بودند که برابر با 1600 نفر بود و حجم نمونه آماری از طریق جدول کرجسی مورگان به تعداد 310 نفر، به روش نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. برای جمع آوری داده­ها از پرسشنامه نظریه ذهن استیرنمن (1999)، خود دلسوزی نف (2003)، خوش بینی تحصیلی بیرد و همکاران (2010) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین نمره کلی و زیر مقیاس­های تئوری ذهن و خوددلسوزی با خوش بینی تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می­دهد که از بین مولفه­های تئوری ذهن، نمره کلی تئوری ذهن متغیری است که وارد مدل رگرسیون شده و توانسته است حدود 7 درصد از تغییرات مربوط به خوش­بینی تحصیلی را تبیین کند و همچنین از بین مولفه­های خوددلسوزی زیرمقیاس قضاوت نسبت به خود اولین متغیری است که وارد مدل رگرسیون شده و به همراه متغیر مهربانی با خود و متغیر اشتراکات انسانی توانست حدود 11 درصد از واریانس خوش­بینی تحصیلی را تبیین کند. نتیجه‌گیری: به طور کلی می­توان بیان داشت که تئوری ذهن و خوددلسوزی از عوامل مهم و مؤثر بر افزایش سطح خوش­بینی تحصیلی در دانش­آموزان می­باشد لذا توجه به این عوامل از اهمیت بسزایی در دستیابی به اهداف آموزشی برخوردار می­باشد.