مدل ساختاری رابطه بین ویژگی های شخصیتی و عصب روان شناختی کولیج و رفتار خشونت گرایانه با نقش میانجی ابعاد سرشت – منش و همدلی

Abstract

زمینه و هدف: پژوهش درباره رفتارهای خشونت آمیز در مدارس، با توجه به پیامدهای آن بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان، جز اولویت‌ها و سیاست‌های آموزشی است. قلدری در مدرسه به عنوان پدیده‌ای جهانی شناخته می‌شود و تاثیر جدی بر سلامت دانش‌آموزان دارد. هدف از مطالعه حاضر ارائه مدل ساختاری رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی و عصب روان شناختی کولیج و رفتار قلدری با نقش میانجی ابعاد سرشت – منش و همدلی در دانش‌آموزان مقطع دوم دبیرستان بوده است. روش کار: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و از نوع مطالعات کاربردی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع دوم دبیرستان استان اصفهان در سال تحصیلی 99-98 بوده است. نمونه آماری به تعداد 301 نفر و به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده‌ها از چهار پرسشنامه شخصیتی و عصب روان شناختی کولیج (2002)، پرسشنامۀ تجدید نظر شده قلدر /قربانی الویس (1996)، مقیاس همدلی پایه (2006) و پرسشنامه شخصیتی سرشت و منش (1994) استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین آزمون شخصیتی و عصب روان شناختی کولیج و سرشت – منش و همدلی با رفتار قلدری دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد و اثر مستقیم آزمون شخصیتی و عصب روان شناختی کولیج و رفتار قلدری معنادار و مثبت، اثر غیرمستقیم همدلی و سرشت – منش بر رفتار قلدری معنادار و منفی است، همچنین شاخص‌های برازندگی مدل حاکی از آن است که مدل ارائه شده از برازش مناسبی برخوردار است. نتیجه‌گیری: بنابراین مدل یابی پرسشنامه شخصیتی و عصب روان شناختی کولیج با رفتار قلدری با میانجیگری سرشت و منش و همدلی از برازش مطلوبی برخوردار است و ابعاد سرشت – منش و همدلی نقش میانجی را در رابطه با ویژگی‌های شخصیتی و عصب روان شناختی کولیج و رفتار قلدری دانش آموزان دارد.