مقایسه اثربخشی درمان شناختی -رفتاری و درمان ذهن‌آگاهی بر نشخوار فکری منفی و خودکارآمدی اجتماعی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی

Abstract

زمینه و هدف: اختلال اضطراب اجتماعی می­تواند همراه با اختلالات دیگری مانند افسردگی اختلال اضطراب فراگیر و ترس­های خاص باشد. هدف از انجام تحقیق حاضر مقایسه تاثیر درمان شناختی رفتاری و درمان ذهن‌آگاهی بر نشخوار فکری منفی و خودکارآمدی اجتماعی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بود. روش­ شناسی: برای انجام تحقیق نیمه آزمایشی حاضر که با طرح پیش­آزمون، پس­آزمون انجام شد از بین مراجعه کنندگانی که در سال 1398 با شکایت از اختلال اضطراب اجتماعی به کلینیک­های روانشناختی شهر شیراز مراجعه کرده بودند. 45 نفر بعد از سنجش با مقیاس اضطراب اجتماعی کانور و همکاران (2000) بر اساس نمره خط برش به عنوان نمونه انتخاب شده و بطور تصادفی به 3 گروه درمان شناختی -رفتاری، درمان ذهن‌آگاهی و کنترل تقسیم شدند. سپس برای اجرای مداخلات از پروتکل شناختی_رفتاری (هافمن و اوتو، 2008) و پروتکل پذیرش و ذهن‌آگاهی (فلمینگ و کوکووسکی، 2007) استفاده شد. همچنین داده­ها از طریق مقیاس نشخوار فکری (نولن هوکسما و مارو، 1991) و خودکارآمدی اجتماعی (اسمیت و بتز، 2000) جمع آوری شدند. داده­ها نیز با آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد گروه­های مداخله درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی نسبت به گروه کنترل باعث کاهش معنادار نشخوار فکری منفی و افزایش خودکارآمدی اجتماعی شده اند؛ ولی تفاوت معناداری بین گروه های مداخله دیده نشد. نتیجه­ گیری: با توجه به نتایج توصیه می­شود افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی از دو نوع مداخله استفاده کنند.