اثر جیبرلیک‌اسید و میدان مغناطیسی بر ماندگاری توت‌فرنگی رقم ’سلوا‘ در شرایط تنش دمایی

Abstract

این پژوهش به منظور بررسی تیمار هورمونی جیبرلیک اسید و میدان مغناطیسی بر صفات مرتبط با ماندگاری توت فرنگی رقم'سلوا‘، در شرایط تنش دمایی، به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای تحقیق شامل جیبرلیک اسید در سه سطح شاهد (صفر)، 50 و 100 میلی‌گرم در لیتر، میدان مغناطیسی در 3 سطح شاهد،10 و 20 میلی‌تسلا و تنش دمایی در سه سطح 2، 8 و 20 درجه سانتی‌گراد بودند. میوه‌های توت فرنگی رقم ‘سلوا‘ تحت تأثیر تیمارهای مغناطیسی قرار داده شد و سپس به مدت 2 دقیقه در محلول‌ هورمونی جیبرلیک اسید غوطه‌ور و پس از خشک کردن، به مدت 8 روز در یخچال‌های مختلف با دماهای مطابق با تیمارهای پژوهش نگهداری شدند. صفات مورد بررسی شامل وزن میوه، قطر میوه، طول میوه، درصد رطوبت میوه، اسیدیته قابل تیتراسیون، pH آب‌میوه و ویتامین C بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثرات ساده و متقابل سه‌گانه تیمارها بر تمام صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. مقایسه میانگین اثر متقابل سه‌گانه تیمار جیبرلیک اسید × میدان مغناطیسی × دما نشان داد که بیشترین مقدار وزن میوه (49/19 گرم)، بیشترین مقدار قطر میوه (7/33 میلی‌متر)، بیشترین طول میوه (62/48 میلی‌متر)، بیشترین مقدار رطوبت میوه (65/34 درصد)، در تیمار 50 میلی‌گرم در لیتر جیبرلیک اسید، میدان مغناطیسی 10 میلی‌تسلا و دمای 8 درجه سانتی‌گراد حاصل گردید. کمترین مقدار وزن میوه (65/10 گرم) در تیمار بدون جیبرلیک اسید، عدم استفاده از میدان مغناطیسی و دمای 20 درجه سانتی‌گراد بدست آمد. کمترین مقدار کاهش وزن میوه (74/3 درصد) در تیمار 50 میلی‌گرم در لیتر جیبرلیک اسید، میدان مغناطیسی 20 میلی‌تسلا و دمای 2 درجه سانتی‌گراد بدست آمد. کمترین مقدار قطر میوه (52/21 میلی‌‌متر)، کمترین مقدار طول میوه (63/25 میلی‌متر) در تیمار عدم مصرف جیبرلیک اسید، عدم وجود میدان مغناطیسی و دمای 20 درجه سانتی‌گراد بدست آمد. کمترین مقدار اسیدیته قابل تیتراسیون (31/0 درصد)، کمترین مقدار pH آب میوه (68/4) و بیشترین مقدار ویتامین C (92/34 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر) در تیمار عدم مصرف جیبرلیک اسید، عدم استفاده از میدان مغناطیسی و دمای 20 درجه سانتی‌گراد و کمترین مقدار ویتامین C نیز معادل 20/5 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر در تیمار عدم مصرف جیبرلیک اسید، عدم استفاده از میدان مغناطیسی و دمای 20 درجه سانتی‌گراد بدست آمد. از لحاظ اثر متقابل سه‌گانه تیمارهای پژوهش، بهترین تیمار مؤثر بر افزایش مدت زمان نگهداری توت فرنگی، تیمار ترکیبی مصرف 50 میلی‌گرم در لیتر جیبرلیک اسید و میدان مغناطیسی 10 میلی‌تسلا و دمای 8 درجه سانتی‌گراد بود.