ارزیابی اثر محلول‌پاشی اسید آسکوربیک و ساکارز بر برخی خصوصیات کمی و کیفی کدوی پوست کاغذی (Cucurbita pepo var. Styriaca)

Abstract

در مدیریت نهاده‌های کشاورزی، استفاده از موادی که کمترین اثرات جانبی مضر را بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشند، توصیه می‌‌شوند. در این بین، ساکارز و اسید آسکوربیک موادی با منشأ طبیعی جهت بهبود رشد و افزایش عملکرد محصولات می‌باشند، لذا هدف از پژوهش حاضر تعیین اثر این دو ماده بر عملکرد، اجزای عملکرد و خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه کدوی پوست کاغذی بود. این آزمایش در قالب فاکتوریل با دو فاکتور ساکارز در چهار سطح (صفر، 5، 10، 15 گرم بر لیتر) و اسید آسکوربیک در چهار سطح (صفر، 15، 30، 45 میلی‌مولار) بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. با توجه به نتایج بدست آمده اثر محلول‌پاشی ساکارز و اسید آسکوربیک و برهمکنش آنها بر بیشتر صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. کاربرد 15 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 15 میلی‌مولار اسید آسکوربیک سبب ارتقای تعداد میوه تا 68/1 عدد در هر بوته شد که نسبت به تیمار شاهد 15 برابر افزایش نشان داد. بیشترین تعداد کل بذر با میانگین 464 عدد در هر میوه با کاربرد 5 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 45 میلی‌مولار اسید آسکوربیک حاصل شد که در مقایسه با شاهد (33/247) افزایش 60/87 درصدی را ثبت کرد. بالاترین میزان کلروفیل کل با میانگین 081/2 (میلی‌گرم بر گرم وزن تر) با کاربرد 5 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 15 میلی مولار اسید آسکوربیک اندازه‌گیری شد که نسبت به تیمار شاهد (044/2 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) افزایش 81/1 درصدی را نشان داد. همچنین کاربرد 15 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 15 میلی‌مولار اسید آسکوربیک موجب افزایش پروتئین تا 03/40 درصد شد که افزایش 26/79 درصدی نسبت به شاهد (33/22 درصد) را نشان داد. سایر نتایج حاکی از این‌است که افزایش میزان روغن بذر تا 50/44 درصد، با کاربرد 15 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 30 میلی‌‌مولار اسید آسکوربیک و همچنین با کاربرد 10 گرم بر لیتر ساکارز همراه با 45 میلی‌مولار اسید آسکوربیک، قابل دسترسی است که نسبت به شاهد (16/38 درصد) افزایش 61/16 درصدی داشت. نتیجه پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از نسبت‌های تلفیقی ساکارز و اسید آسکوربیک در بهبود صفات کمی و کیفی کدو از جمله محتوای پروتئین و درصد روغن بذر کدوی پوست کاغذی موثر واقع شده است.