اثر حفاظتی کارواکرول بر استرس اکسیداتیو و سمیت کبدی ناشی از نانوذرات نقره در موش NMRI

Abstract

سابقه و هدف: کارواکرول به عنوان آنتی اکسیدان، دارای اثرات ضد میکروبی، ضد سرطانی و ضد التهابی بوده و همچنین اثرات حفاظت نورونی، کبدی و کلیوی این ماده پلی فنولیک در بیماری­های مختلف مشخص شده است. در سال‌های اخیر، همراه با کاربردهای فراوان نانوذرات نقره، نگرانی‌های مربوط به تأثیرات بیولوژیکی استفاده از نانوذرات نقره بر روی سلامتی انسان رو به افزایش است. تحقیقات نشان داده که نانوذرات نقره از طریق اختلال در ساختار غشا، استرس اکسیداتیو، اتصال به پروتئین و یا DNA، تولید اکسیژن فعال و مرگ سلولی یا آپوپتوز، باعث تخریب بافت های حساس بدن از جمله کبد می‌شوند. هدف از این پژوهش بررسی اثر حفاظتی کارواکرول بر کاهش اثرات سیتوتوکسیتی نانوذرات نقره بر بافت کبد موش‌ها می‌باشد. مواد و روش‌ها: 24 سر موش نر بالغ NMRI با میانگین وزنی 3±35 گرم به‌طور تصادفی به 5 گروه: کنترل، شم (آب مقطر)، نانوذرات نقره (500 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز)، کارواکرول (100 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز)، و تیمار همزمان نانوذرات نقره و کارواکرول تقسیم و از طریق خوراکی (گاواژ) به مدت 45 روز تیمار شدند. در پایان تیمار، سرم خون موش‌ها جهت بررسی‌های بیوشیمیایی گرفته و سپس بافت کبد نیز جهت مطالعات هیستوپاتولوژی برداشته شد. میزان ظرفیت آنتی­اکسیدانی تام (TAC) با استفاده از روش FRAP)، سطح مالون­دی­آلدئید (MDA) با روش اسپکتروفتومتری و نیز آنزیم آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST) و آلانین آمینوترانسفراز (ALT)با استفاده از کیت الایزا اندازه­گیری شد. نتایج: در تیمار با نانوذرات نقره کاهش معنی‌داری در میانگین حجم کل ورید مرکزی حجم سلول و هسته‌ی هپاتوسیت، حجم ورید پورتال، حجم بافت همبند، تعداد کل سلول‌های هپاتوسیت و همچنین در ظرفیت کل آنتی‌اکسیدانی تام و افزایش معناداری در حجم سینوزوئیدها، آنزیم‌هایALT و AST و پر اکسیداسیون لیپیدی (MDA) نسبت به گروه کنترل نشان داد. پارامترهای فوق در گروه تیمار هم‌زمان نانوذرات نقره و کارواکرول تا حدود زیادی نزدیک به سطح گروه کنترل بهبود یافت که این تغییرات معنی‌دار بود. نتیجه‌گیری: کارواکرول بعنوان آنتی اکسیدان سمیت نانوذرات نقره بر روی بافت کبد را کاهش می‌دهد.