نقش فرهنگ‌های لغت در تصحیح دیوان سوزنی سمرقندی

Abstract

سوزنی سمرقندی، مخصوصاً در شعرهای هزل و هجو خود، از واژه‌هایی استفاده کرده که ابیاتِ وی گاه در فرهنگ‌ها به‌عنوان یگانه شاهدِ مثال همان واژه‌ها نقل شده است. از آنجا که فرهنگ‌نویسان نسخه‌هایی کهن از <em>دیوان سوزنی</em> در اختیار داشته‌اند، غالباً به صورت درستی به بیت‌هایی از او استشهاد کرده‌اند. در عین حال، چون نسخه‌های بازمانده از دیوان سوزنی هیچ‌کدام قدمت چندانی ندارند، از همین بیت‌های او که در فرهنگ‌ها آمده می‌توان، همانند یک نسخه‌بدل، در تصحیح دیوان استفاده کرد.<br /> در تحقیق حاضر، تلاش شده تا بیشتر بر پایۀ <em>فرهنگ جهانگیری</em> و در مواردی چند بر اساس فرهنگ‌های دیگر بیت‌هایی از <em>دیوان سوزنی</em> تصحیح شود.