کاربرد مدل فیزیکی در شبیه سازی روش غرقاب دائم و متناوب خاک‌های شور و سدیمی

Abstract

شوری و سدیمی بودن خاک یکی از مشکلات بارز در خاک‌های مناطق خشک و نیمه‌خشک است. آبشویی نمک‌های محلول، یکی از روش‌های اصلاح و به‌سازی خاک‌های شور و سدیمی است. هدف از این پژوهش، تعیین میزان آب آب­شویی لازم به دو روش غرقاب دایم و متناوب، مقایسه این دو روش با یکدیگر، با توجه به ویژگی‌های خاک قبل از آب­شویی روی خاک‌های استان مرکزی بوده است. به­منظور تهیه نمونه خاک در هر منطقه، تعداد پنج نمونه، از سطح تا عمق نیم متری از پروفیل خاک با فواصل ده سانتی‌متری، برداشت شد. نمونه‌‌های خاک به همان ترتیبی که از نیم­رخ خاک برداشت شده بودند، درون استوانه‌هایی که به این منظور طراحی شدند، قرار داده شد. عملیات آب­شویی به میزان 50 سانتی‌متر در پنج تناوب انجام شد. هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم خاک پس از آب­شویی اندازه‌گیری و با مقادیر این دو پارامتر قبل از آب­شویی مقایسه گردید. به‌منظور تعیین مناسب‌ترین روش آب­شویی آزمون آماری مقایسه میانگین دانت انجام گردید. نتایج نشان داد که آبشویی باعث شوری‌زدایی و سدیم‌زدایی شده به‌طوری‌که به طور متوسط تا عمق مورد نظر، شوری خاک از 12/20 به 80/7 dS/m در روش غرقاب دایم و 63/5 dS/m در روش متناوب کاهش یافته و هم‌چنین درصد سدیم تبادلی از 35/40 به 11/37 در روش غرقاب دایم و 18/29 در روش متناوب کاهش یافته است. نتایج نشان داد که آب­شویی نمک‌های محلول به روش متناوب در هر سه منطقه راندمان بالاتری داشته و می‌توان روش غرقاب متناوب را برای آب­شویی خاک‌های منطقه مورد مطالعه توصیه نمود