طراحی مدل تورش رفتاری حسابرسان با تاکید بر ویژگی های فردی و عمومی حسابرس به روش داده بنیاد

Abstract

تورش های رفتاری به عنوان اشتباهات سیستماتیک در قضاوت تعریف شده اند. محققین فهرست بلندی از انواع تورش‌های رفتاری را شناسایی و ارائه نموده اند. مطالعات اخیر بیش از پنجاه نوع تورش رفتاری شناخته شده در مورد سرمایه گذاران را معرفی کرده و این در حالی است که بسیاری از تمایلات رفتاری هنوز به روشنی مورد شناسایی قرار نگرفته است. هدف این تحقیق طراحی مدل تورش یا سوگیری های روانشناختی و رفتاری حسابرس است. شناسایی این سوگیری ها می تواند به حسابرسان کمک کند تواناییهای خود برای اعمال تردید حرفه ای در فرایند قضاوت حرفه ای را با بکارگیری یک فرایند تصمیم گیری موثر بهبود بخشند. در این تحقیق از روش تحقیق کیفی داده بنیاد استفاده شده است و مطالعه میدانی با استفاده از نظریه مبنایی به جای بررسی سوالات در تولید معرفت و ساخت نظریه ای برخاسته از بستر اجتماع و از نگاه سوژه ها به اکتشاف می پردازد. برای بررسی این هدف، با روش کیفی از خبرگان بخش حسابرسی به تعداد 20 نفر به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب گردید و با مصاحبه عمیق به جمع آوری اطلاعات پرداخته شد. برای تجزیه و تحلیل ، روش گرندد تئوری مورد استفاده قرار گرفت. نتایج مصاحبه ها بعد از اعمال مراحل سه گانه کدگذاری، در مرحله اولیه 82 کد شناسایی شد و در ادامه مراحل، پس از اعمال تغییرات (حذف و ادغام) 56 مفهوم در هفت مولفه شامل، ویزگی‌های جسمی فردی، ویژگی‌های اخلاقی و ذهنی، مهارت‌ها و دانش، خطاها، عوامل سازمانی، عوامل فراسازمانی و عوامل فرهنگی دسته بندی شد.