واکاوی ریشه‌های تاریخ در رویکرد بیوگرافی منظر

Abstract

بیان مسئله: بیوگرافی منظر یک رویکرد تاریخی و میان‌رشته‌ای است که موضوع آن تعامل میان مخاطب و محیط اوست. این رویکرد با نگاهی پدیدارشناسانه به بررسی طبیعت تغییریافته به دست انسان می‌پردازد و در ایران کمتر شناخته شده است. با توجه به تاریخ غنی کشور، شناخت این رویکرد و بهره‌بردن از آن در برنامه‌ریزی‌ منظرهای تاریخی که بخش وسیعی از سرزمین ما را تشکیل می‌دهد، ضروری به نظر می‌رسد. برای شناخت هرچه بهتر این رویکرد، واکاوی ریشه‌های فلسفی آن می‌تواند مفید باشد. این رویکرد در ابتدا به دلیل مقابله با نگاه‌های جداسازی عین و ذهن در منظر و با استفاده از مبانی پدیدارشناسی پدید آمد. دیدگاه‌های هوسرل به عنوان پدر پدیدارشناسی در مورد جهان-زندگی و هایدگر به عنوان فیلسوفی که پدیدارشناسی را به سطح هستی‌شناسی برده و با هرمنوتیک پیوند داده است و همچنین گادامر به عنوان بسط‌دهندۀ هرمنوتیک فلسفی، در این زمینه مورد استفادۀ بیوگرافی منظر قرار گرفته است. <br />هدف پژوهش: هدف اصلی از این پژوهش، فهم هرچه بهتر ریشه‌های تاریخ نوین به عنوان شاخصۀ اصلی این رویکرد است. تاریخ در بیوگرافی منظر به صورت تداوم گذشته، حال و آینده تعریف نشده بلکه به صورت غیرخطی مدنظر قرار گرفته است. <br />روش پژوهش: سؤال اصلی این تحقیق یافتن ریشه‌های تاریخ غیرخطی و پویای بیوگرافی منظر است. با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی ریشه‌های مبانی نظری این رویکرد در پدیدارشناسی و هرمنوتیک پرداخته شده و با مقایسه‌ای تطبیقی، این ریشه‌ها با شاخصه‌های تاریخ در بیوگرافی منظر مقایسه شده است. <br />نتیجه گیری: در نهایت تأثیرات ژرف فلسفۀ زمان از دیدگاه پدیدارشناسی هرمنوتیک، بر دیدگاه‌های جدید تاریخ در این رویکرد نشان داده شد. تاریخ منظر، همچون زمان برای دازاین بوده و همیشه همراه اوست. زیرا طبق نظریات هایدگر، این گذشته نیست که ارزشمند است؛ بلکه اصالت، با آینده است. بنابراین برنامه‌ریزی منظر تاریخی، براساس حفظ آثار گذشته با حفظ تمامیت آن در اکنون، ارزشمند خواهد بود.