بررسی برهمکنش سطوح آبیاری و بافت خاک برعملکرد، اجزای عملکرد و بهره‌وری مصرف آب گیاه شاهی

Abstract

یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده در تولید محصولات کشاورزی، کمبود آب آبیاری است. این پژوهش به‌منظور بررسی برهمکنش بافت‌ خاک و سطوح آبیاری برعملکرد، اجرای عملکرد و بهره‌وری مصرف آب گیاه شاهی در سال 1397 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. پژوهش حاضر، به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و بر پایه‌ی کشت گلدانی بود. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (100 درصد ظرفیت زراعی، 66 درصد ظرفیت زراعی و 33 درصد ظرفیت زراعی) و سه بافت خاک (رس سیلتی، لوم رسی و لوم شنی) بود. بر اساس نتایج کاهش حجم آب مصرفی به میزان 34 درصد و 67 درصد به ترتیب منجر به کاهش 12 و 2/13 درصدی تعداد برگ، 1/8 و 5/8 درصدی طول برگ، 1/11 و 25 درصدی عرض برگ و 4/7 و 8/16 درصدی وزن خشک اندام هوایی نسبت به تیمار شاهد (100 درصد ظرفیت زراعی) شده است. بیشترین میزان ارتفاع، وزن تر اندام هوایی و عملکرد در واحد سطح به ترتیب با مقادیر 9/16 سانتی‌متر، 10 گرم و 9/565 گرم در مترمربع در تیمار اثر متقابل 100 درصد ظرفیت زراعی و بافت خاک رس سیلتی مشاهده شد. بیشترین مقدار بهره‌وری مصرف آب با مقدار 15/1 کیلوگرم در متر مکعب در تیمار اثر متقابل 33 درصد ظرفیت زراعی و رس سیلتی به دست آمد. به‌طور کلی، گیاه شاهی نسبت به تنش خشکی حساس است، همچنین بافت مناسب برای این گیاه رس سیلتی است.