بهترین شیوه برای تهیۀ محتوای آموزشی برخط غیرهم‌زمان: نگرش متخصصان محتوایی تهیۀ کتب دانشگاهی برای دانشجویان علوم انسانی

Abstract

پیشینة پژوهشی موجود نشان می‌دهد که در دهه‌های اخیر آموزش برخطِ غیرهم‌زمان مورد توجه جدی قرار گرفته است. با وجود این، دربارة نگرش تهیه‌کنندگان محتوای آموزشی در محیط‌های بومی نسبت‌به این پدیده اطلاعات کمی در دست است. ازاین‌رو، مطالعة حاضر، سعی بر آن داشت تا نگرش متخصصان محتوایی تهیة کتب دانشگاهی در حوزة علوم انسانی را در ارتباط با بهترین شیوه برای طراحی و تهیة محتوای آموزشی برخط غیرهم‌زمان را مورد بررسی قرار دهد. در این راستا، دوازده متخصص محتوایی که در پروژة نسل نخست کتب درسی الکترونیکی چندرسانه‌ای سازمان سمت نقش نظارت را برعهده داشتند، در این پژوهش شرکت کردند. جمع‌آوری داده‌ها از طریق اجرای مصاحبه‌های نیمه‌ساختارمند انجام شد. سپس داده‌ها از طریق روش تحلیل درون‌مایه‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌های این پژوهش به سه درون‌مایة اصلی اشاره دارد: درون‌مایة نیازمحوری که شامل مقوله‌های فرعیِ نیازسنجی با توجه به رشته و درس، درنظر گرفتن سلیقة آموزشی دانشجویان نسل جدید، اطمینان از کاربردپذیری محتوا و درنظر گرفتن مؤلفه‏های بومی بود. درون‏مایۀ یادگیری‏محوری شامل سازمان‏دهی اجزا و مراحل تدریس، تعامل‏محوری و تکلیف‏محوری بود و سرانجام، درون‏مایۀ غنی‏سازی نیز از مقوله‌های فرعیِ رفع محدودیت‏های کتاب چاپی و کنترل کیفی تشکیل می‌شد. در انتها، تلویحات نظری و کاربردی این پژوهش مورد بحث قرار گرفت.