الگوی فرآیندی برای طراحی و تدوین راهبرد فن آوری در بنگاه های صنعتی (مطالعه موردی یک تولیدکننده تجهیزات اتوماسیون صنعتی)

Abstract

به ‌منظور کسب مزیت رقابتی از طریق فن‌آوری‌های پیچیده، پرهزینه و در حال تغییر، بنگاه‌ها نیاز به مدیریت استراتژیک آنها دارند. استراتژی فن‌آوری، شامل مجموعه‌ای از تصمیم‌ها و اقدامات راهبردی در زمینه فن‌آوری است که باید به‌منظور تبدیل ورودی‌ها به خروجی‌ها، توسط مدیران اتخاذ گردند. هدف نهایی این‌گونه استراتژی‌ها، دست‌یابی به مزایای رقابتی در سطح بنگاه است. مساله اصلی پژوهش حاضر آن است که یافتن الگوی فرآیندی مناسبی برای طراحی و تدوین استراتژی فن‌آوری در بنگاه‌های صنعتی که همه‌ی مراحل شناسایی، انتخاب و اکتساب فن‌آوری را شامل شود و برای هر یک از مراحل، ابزار مشخصی را پیشنهاد داده باشد، امری دشوار است. بر این اساس، این مقاله با استفاده از راهبرد پژوهش اقدام پژوهی، به معرفی یک الگوی فرآیندی برای طراحی و تدوین استراتژی فن‌آوری در بنگاه‌های صنعتی پرداخته است. در این الگو، شناسایی فن‌آوری‌ها با استفاده از مفاهیم درخت فن‌آوری و واحد فن‌آوری استراتژیک، انتخاب فن‌آوری‌ها از طریق ماتریس جذابیت- توانمندی و تعیین روش اکتساب فن‌آوری‌ها از طریق روش تصمیم‌گیری چند معیاره پرومته، صورت می‌گیرد. این الگو در شرکت ایرانی تولیدکننده تجهیزات اتوماسیون صنعتی با نام قشم ولتاژ، به‌کار گرفته شده است و فعالیت‌های شناسایی، انتخاب و اکتساب فن‌آوری برای یک محصول با نام واسط انسان و ماشین صورت گرفته است. الگوی ارایه شده می‌تواند از طریق نظام مند کردن فرآیند طراحی و تدوین استراتژی فن‌آوری، موجب بهبود و ارتقای اثربخشی تصمیم‌گیری‌های استراتژیک و عملیاتی مرتبط با فن‌آوری در بنگاه‌های صنعتی گردد.