آیات فضایل اهل بیت در تفسیر ابن کثیر

Abstract

آیات فضایل اهل‌بیت(ع) آن دسته از آیاتی هستند که به صورت غیرمستقیم بر اصل شانیت خلافت و امامت ایشان بر دیگران دلالت دارند. لذا مفسران اهل سنت، در طول تاریخ اسلام، موضع‌گیریهای مختلفی در برابر آن داشته‌اند. در این پژوهش، سعی شده تا این آیات در تفسیر «ابن‌‌کثیر دمشقی» مفسّر و تاریخ‌نگار قرن هشتم، از پیروان ابن‌تیمیه، در اعتقاد و دنباله‌رو طبری، در تاریخ و تفسیر، بررسی شده و چگونگی مواجهه او با این آیات روشن شود. برای دستیابی به این مهم، از روش تحلیلی – کتابخانه‌ای بهره گرفته شده‌است. بررسی این تفسیر نشان می‌دهد که ابن‌کثیر برخی از فضایل موجود اهل‌بیت در آیات را بیان نموده، در بعضی از آنها همسران پیامبر (ص) را شریک و فضایلی را که مویّد کسب مقام ولایت بر امت، توسّط ایشان هستند، انکار کرده است. حاصل این پژوهش آن‌است که او بر خلاف تعهّدش، مبنی بر بیان حقایق قرآن، گرفتار استنباطات شخصی و بر اساس تعصّبات مذهبی خود، کاملاً بر خلاف قواعد پذیرفته توسّط خود عمل کرده-است.