بررسی راه‌حل ویتگنشتاین به واقعیت سلبی

Abstract

دشواری واقعیت سلبی این است که گرچه وجود صدق‌ساز، نفس‌الامر و متعلق گزاره‌ی ایجابی صادقی چون «تهران پایتخت ایران است» در خارج هیچ مشکلی ندارد، وجود متعلق گزاره‌ی سلبی صادقی چون «تهران پایتخت ایرلند نیست» در خارج بسیار مشکل‌ساز و خلاف شهوده بوده و در واقع نوعی ثبوت معتزلی است. از آن‌جا که ویتگنشتاین از اندیشمندانی است که، برخلاف پندار رایج، بسیار درگیر مسائل عدمی بوده است و به مهم‌ترین مسأله‌ی آن، یعنی همین دشواره‌ی واقعیت سلبی، نیز راه‌حلی ارائه کرده است، این نوشتار نخست اشاره‌ای به راه‌حل‌های او به مطلق مسائل عدمی دارد و سپس، با دفع نقدهای دیگران، به‌روش عقلی به بررسی انتقادی راه‌حل خاص او به واقعیت سلبی می‌پردازد مبنی بر این‌که: این مجموع (Gesamtheit) واقعیت‌های ایجابی است که یک واقعیت‌ سلبی را نیز مشخص می‌کند.