بررسی رویکرد رسانه‌ای دو جریان برجستة سیاسی ایران به اعتراض‌های مردم آمریکا پس از قتل جرج فلوید و ارزیابی برخی پیامدهای آن از منظر تعامل‌های بین‌المللی

Abstract

قتل جرج فلوید، در داخل و خارج آمریکا، منشأ آثار و پیامدهای متنوعی شد. روایت رسانه‌ها از این واقعه، هم در شکل‌گیری اعتراض‌های گوناگون و هم در بروز تحول‌های مهم داخل و خارج آمریکا تأثیرگذار بود. مقالة حاضر، این واقعه و اعتراض‌های ضد نژادپرستانة متعاقب آن را در آمریکا، از دریچة بازتاب‌های رسانه‌ای دو جریان سیاسی شناخته‌شده در ایران مورد بررسی قرار داده است. پژوهش حاضر، بر اساس روش تحلیل محتوای کیفی و به صورت گردآوری و استقرای داده‌های رسانه‌های انتخاب‌شده از دو جریان سیاسی مهم ایران، سامان یافته و ضمن توصیف نحوة عملکرد این رسانه‌ها و ارائة برخی آمار و داده‌های کمی معنادار در این زمینه، تحلیلی از داده‌ها از منظر نظریة برجسته‌سازی هدف‌دار ارائه و در پایان گمانه‌زنی کرده که عملکرد رسانه‌ای دو جریان سیاسی شناخته‌شده، در ایران فارغ از پیام‌های آشکار و ضمنی برای مخاطبان داخلی، چه آثار و نتایجی در عرصة روابط بین‌المللی، در پنج سطح مطرح‌شده در بر دارند. یافته‌های این پژوهش، نشان می‌دهد که ساختار رسانه‌ای موجود در ایران و ارتباط رسانه‌ها با مراجع رسمی کشور، تاثیر غیر قابل تردیدی بر شیوة بازتاب اعتراض‌های پس از قتل جرج فلوید بر جای گذاشته و همین امر، فعالیت حرفه‌ای بی‌طرف و مستقل رسانه‌ای را، در خصوص وقایع آمریکا، با چالش مواجه ساخته است. برجسته‌سازی رسانه‌ای وقایع آمریکا، به عنوان نمادی از تبعیض ساختارمند و همه‌جانبه در این کشور و نشانه‌ای از فروپاشی الگوی لیبرالیسم و در مقابل آن، بی‌توجهی به بسیاری از رویدادها و انعکاس محدود وقایع در حد اعتراض‌های موردی در یک جامعة دموکراتیک و تذکردهی غیرمستقیم به وضعیت داخلی خود ما، در حوزة نوع مواجهه با اعتراض‌های مردمی، دو رویکردی است که در رسانه‌های ایران از طیف اصولگرا و اصلاح‌طلب بازتاب یافت. هر یک از این دو رویکرد، با جریان‌های رسانه‌ای دیگر کشورها، وجوه اشتراک یا تفاوت معنادار دارند.