صلاحیت تکمیلی دیوان بین‌المللی کیفری: پویایی نظام‌های قضایی ملی در مقابله با بی‌کیفری

Abstract

این مقاله به بررسی مفهوم صلاحیت تکمیلی دیوان بین‌المللی کیفری و رابطه آن با نظام‌های قضایی ملی می‌پردازد. تکمیلی بودن، نوعی تعامل یا مناسبات را میان نظام‌های ملی و نظام بین‌المللی به‌وجود می‌آورد که در پایان دادن به پدیده بی‌کیفری مؤثر است. در واقع، صلاحیت تکمیلی دیوان، این مرجع را در تقابل یا تعارض با دادگاه‌های ملی قرار نمی‌دهد، هر چند مفاهیمی چون «عدم توانایی» یا «عدم تمایل» دولت‌ها و احراز آن‌ها ممکن است به‌طور غیرمستقیم منجر به هماهنگی نظام‌های کیفری ملی براساس معیارهای مشترک گردد. در این خصوص تلاش دولت‌ها برای وضع قوانین مقتضی قابل ذکر است تا دعاوی مربوط به آن دولت‌ها نزد دیوان مطرح نشود و اولویت دولت در اعمال صلاحیت محفوظ بماند. در این صورت می‌توان گفت که تکمیلی بودن صلاحیت دیوان، برای وضع قوانین لازم در راستای جرم‌انگاری جنایات مشمول صلاحیت دیوان است و این امر نه‌تنها در رابطه با دولت‌های عضو اساسنامه، بلکه حتی در مورد دولت‌های غیرعضو نیز صحیح به نظر می‌رسد.