ارزیابی صفات و انتخاب کیفیت میوه برتر در برخی از ارقام گلابی آسیایی در شرایط اقلیمی کرج با شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل تعدیل یافته

Abstract

گلابی آسیایی (Pyrus serotina Rehd.) یکی از گونه های گلابی است که اخیرا به کشور وارد شده است. به منظور ارزیابی ارقام برتر و سازگار در شرایط آب و هوایی کرج، از هشت رقم گلابی آسیایی همراه با دو رقم شاهد از گونه گلابی اروپایی (Pyrus communis L.) استفاده شد. این ارقام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و طی چهار سال باغی (1393-1390) در ایستگاه تحقیقات باغبانی کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. بدین منظور مشخصات میوه­ دهی و میوه ارقام مورد مطالعه شامل درصد تشکیل میوه، عملکرد درخت، وزن میوه، طول میوه، قطر میوه، نسبت طول به قطر میوه، سفتی گوشت میوه، اسیدیته کل، مواد جامد محلول (TSS)، pH، رنگ میوه، زودرسی و عطر میوه ثبت گردید. با انجام تجزیه مرکب داده­ ها مشخص گردید برای تمام صفات اندازه‌گیری شده، در بین ارقام مورد مطالعه، اختلاف معنی­ دار در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. بیشترین عملکرد مربوط به رقم KS13 با عملکرد 91 /12 کیلوگرم در درخت بود و مشخص گردید بیشترین درصد تشکیل میوه متعلق به رقم KS7 به مقدار 00 /12 درصد بود. صفت وزن میوه با درصد تشکیل میوه همبستگی معنی‌دار و منفی در سطح یک درصد نشان داد. جهت انتخاب بهترین رقم از نظر کمیت و کیفیت میوه، روش شاخص انتخاب ژنوتیپ ایده‌آل تعدیل یافته بکار گرفته شد. با استفاده از این شاخص مشخص گردید رقم KS7 به دلیل حداکثر مقدار این شاخص در بین ارقام مورد مطالعه ایده‌آل‌ترین رقم می­باشد. در کنار این رقم، ارقام KS13، KS14 و KS10 مجموعاً در چارک مطلوب قرار گرفته و بنابراین این چهار رقم ایده‌آل‌ترین ارقام بر اساس نتایج این پژوهش معرفی گردید.