ارزیابی برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و بیوشیمیایی میوه دوازده رقم انار (Punica granatum L.) در شرایط آب و هوایی یزد

Abstract

انار بومی ایران است و رقم‌های زیادی از آن در ایران کشت می‌شود. این پژوهش به‌منظور ارزیابی و مقایسه دوازده رقم انار استان یزد انجام شد. میوه‌ها در مرحله رسیدگی از درختان 32 ساله واقع در کلکسیون انار شهرستان یزد برداشت و با استفاده از 22 ویژگی کمی، کیفی و بیوشیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین رقم‏ های انار مورد مطالعه در تمامی صفات مورد بررسی اختلاف معنی‎‌داری وجود داشت. میانگین وزن میوه از 134/85 گرم (رقم سوسکی‌ اشکذریزد) تا 55 /315 گرم (رقم ملس ساوه) متفاوت بود. نسبت پوست، بذرپوشینه، آب‌میوه و بذر به کل میوه بین رقم‌های انار متغیر بود. مقدار مواد جامد محلول از 53 /13 تا 67 /18 درجه ‌بریکس، اسیدیته‌ قابل‌ تیتراسیون از 44 /0 تا 83 /1 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر و شاخص بلوغ از 51 /9 تا 49 /34 متغیر بود. هم‌چنین نتایج نشان داد که میزان فنل و فلاونوئید کل در رقم‌های انار به‌ترتیب در دامنه 78 /332-81 /158 و 31 /91-79 /43 میلی‌گرم در 100 میلی‌لیتر قرار داشتند. میزان آنتوسیانین کل از 78 /13 تا 41 /165 میلی‌گرم در لیتر و ظرفیت ‌آنتی‌اکسیدانی از 57 /36 در رقم پوست سفید دزفول تا 45 /89 درصد در رقم سوسکی اشکذریزد متفاوت بود. بطور کلی این یافته‌ها نشان دادند که رقم اصلی‌ترین عاملی است که ویژگی‌های کمی، کیفی و بیوشیمیایی میوه انار را تحت تأثیر قرار می‌دهد.