<B>تأثیر بهره‌برداری اولیه، بر بازتعیین سهم کشورها از منابع طبیعی فرامرزی</B>

Abstract

منابع طبیعی، ارزشمند‌ترین سرمایه هر ملتی است که با اتکا به این سرمایه، توسعه پایدار و عادلانه در هر جامعه‌ای برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود. زمانی که منابع طبیعی، نزدیک مرزهای دو کشور یافت می‌شود و مشترک‌بودن آن به اثبات می‌رسد، حساسیت آن، دو‌چندان می‌شود. ایجاد نظام حقوقی برای منابع طبیعیِ مشترک و نحوه استخراج از این منابع، آن‌قدر ذهن دولت‌ها را مشغول می‌نماید که بهره‌برداری اولیه کشورهای شریک، که به‌طور یک‌جانبه و قبل از استقرار رژیم حقوقی انجام شده است، معمولاً نادیده گرفته می‌شود. در این تحقیق، در ابتدا، از نظر حقوق بین‌الملل، تأثیرگذاری بهره‌برداری اولیه بر سهم کشورها، بررسی و مشخص خواهد شد که تأثیر‌دهی بهره‌برداری اولیه بر سهم کشورها، با اصول و اهداف منشور ملل متحد و رویه‌قضایی بین‌المللی هماهنگی دارد. سپس یک الگوی محاسباتی ارائه شد تا به‌وسیله آن، مقدار بهره‌برداری اولیه کشورها از منابع طبیعی مشترک، بر سهم نهایی آن‌ها تأثیر گذاشته و سهم آن‌ها از این بابت، اصلاح شود. در انتها با یک مثال عملی، میدان گازی پارس جنوبی به‌عنوان یک حالت کاری واقعی، برای الگوی محاسباتی، بررسی و نتایج آن تحلیل می‌شود.