گونه شناسی جریانهای فکری ایران و عرب؛ گام نخست برای گفتگو

Abstract

واقعیت تلخ رویاروییهایی درونی که امروزه جهان اسلام بدان دچار است، بسیاری از اندیشمندان را به چاره اندیشی واداشته است. گره‌گشایی از وضعیت موجود هیچ راهی جز گفتگو ندارد. این نوشتار پس از مروری بر مفهوم گفتگو و برخی ویژگیهای آن، با تکیه بر تجربة زیسته (Lived Experience) به اهمیت گفتگوی ایرانی ـ عربی و زمینه های آماده برای موفقیت آن و قابلیت تعمیم الگوی این گفتگو برای همة دیگر انواع گفتگوها در امت اسلامی پرداخته است و سپس ضمن اشاره به برخی بایستگی های گفتگو، شناخت طرفین از یکدیگر را به صورت ویژه و به عنوان گام نخست برای گفتگو مورد بررسی قرار داده و پیشنهاد کرده است جریانهای فکری جهان عرب و ایران با تکیه بر پنج مؤلفه تبارشناسی، موقعیت، مبانی فکری و دینی، پایگاه اجتماعی و موضع‌گیری نسبت به مسائل اصلی امت اسلامی و از دو منظر خود و دیگری مورد شناسایی قرار گیرند. لازمة این کار تأسیس یک دبیرخانه در یکی از نهادهای مورد اعتماد اندیشمندان جهان اسلام است.