تعیین پیشران‌های اصلی دیپلماسی دفاعی ج.ا.ایران در سطوح منطقه‌ای و بین‌الملل

Abstract

دیپلماسی دفاعی، بخشی از سیاست‌های دولت است که به‌عنوان یک ابزار مهم در تحقق اهداف کلان نیروهای مسلح نقش‌آفرینی می‌کند و هدف آن را می‌توان ایجاد شرایط سیاسی و ملی و بین‌المللی مطلوب برای حفظ و گسترش ارزش‌های ملی و حیاتی کشور در برابر دشمنان بالفعل و بالقوه دانست. از ویژگی‌های دیپلماسی دفاعی در شرایط موجود این است که به‌عنوان یکی از ابزارهای هویت‌یابی و مشروعیت‌سازی سیاست دفاعی و راهبردی کشورها تلقی می‌گردد. با ظهور علم آینده‌نگاری محققان سیاست‌گذاری سعی کردند از قابلیت‌های این علم در توسعه فنون برنامه‌ریزی راهبردی استفاده کنند. به‌این‌ترتیب به‌تدریج با استفاده گسترده از آن‌ها، روش‌ها و فنون آینده‌نگاری وارد بطن برنامه‌ریزی شد. شناسایی پیشران‌ها اصلی و کلیدی یکی از الزامات اساسی هر پروژه آینده‌نگاری در جهت تدوین سناریوها می‌باشد. بر این اساس این مقاله باهدف شناسایی پیشران‌های اصلی و کلیدی دیپلماسی دفاعی ج.ا.ایران جهت افق 15 سال آتی نگارش و با ترکیب روش‌های آینده‌پژوهی مانند، مرور منابع، پانل خبرگی و تحلیل ماتریس متقاطع و با استفاده از نرم‌افزار میک‌مک انجام‌شده است. در جهت اجرای این پروژه از نظرات خبرگی صاحب‌نظران حوزه دفاعی و سیاست خارجی بهره‌برداری و در فرجام پیشران تنش‌زدایی و اعتمادسازی به‌عنوان پیشران کلیدی ارائه گردیده است. یافته‌های اصلی تحقیق حاکی از این است که در بین پیشران‌های اصلی شناسایی‌شده، پیشران تنش‌زدایی و اعتمادسازی در سطح منطقه‌ای و بین‌الملل به‌عنوان پیشران کلیدی دیپلماسی دفاعی ج.ا.ایران در سطح منطقه‌ای و بین‌الملل خواهد بود.