عوامل موثر بر موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان (مورد مطالعه: مراکز رشد سازمان پژوهش‌های علمی صنعتی ایران و پارک علم و فناوری استان گیلان)

Abstract

شرکت‌های دانش‌بنیان نقشی مهم در رشد اقتصادی ایفا می‌کنند. با این وجود، به علت ریسک‌های ذاتی، موفقیت آنها چالش برانگیز است. از این رو هدف پژوهش حاضر واکاوی عوامل موثر بر موفقیت شرکت‌های دانش‌بنیان بوده است. مراکز رشد سازمان پژوهش‌های علمی صنعتی و پارک علم و فناوری استان گیلان به عنوان جامعه مورد مطالعه انتخاب شدند. روش تحقیق، یک رویکرد ترکیبی بود و جمع‌آوری داده‌ها با ابزارهای مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه انجام شد. در تحلیل داده‌ها در بخش کیفی و کمی به ترتیب از نرم‌افزارهایMAXQDA10 و SPSS25 استفاده شد. بر اساس نتایج بخش کیفی، 2 عامل داخلی و خارجی شناسایی شدند. عوامل داخلی دربردارنده سه سطح "فردی"، "خرد"، "کلان" و عوامل خارجی نیز در دو سطح "مرکز رشد"، "ملی و فراملی" شناسایی شدند. در بخش کمی، نتایج آزمون فریدمن نشان داد که به ترتیب عوامل "سیاست‌های اقتصادی کشور"، "بهبود شرایط بین‌المللی"، "بازاریابی و تحقیقات بازاریابی" در رتبه‌های نخست (بیشترین اهمیت) و عوامل "ایجاد درآمد جانبی"، "حمایت خانوادگی"، "پیوستن به شرکت‌های بزرگ" در رتبه‌های آخر (کمترین اهمیت) قرار داشتند. بنابراین، توجه سیاست‌گذاران به عوامل "سیاست‌های اقتصادی کشور" و "بهبود شرایط بین‌المللی"، توجه شرکت‎‌های دانش‌‌بنیان به عامل "بازاریابی و تحقیقات بازاریابی" و حمایت مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری در این زمینه می‌تواند راهگشای شرکت‌های دانش‌بنیان برای دستیابی به موفقیت باشد.