تعیین اثر پرورش ماهی بر شرایط محیط‌زیست پیرامون قفس در مزارع کوچک مقیاس در دریای خزر (منطقه عباس‌آباد)

Abstract

این بررسی در مزرعه دریایی منطقه شهرستان عباس‎ آباد (واقع در جنوب دریای خزر) تحت تأثیر فعالیت پرورش ماهی قزل‎ آلای رنگین‎ کمان در قفس با نمونه ‎‎برداری از آب، رسوب و جوامع زیستی زئوپلانکتون، فیتوپلانکتون، بزرگ بی‌مهرگان کفزی و باکتری‎ های بی‎ هوازی اختیاری رسوب از فواصل 5، 50، 100 و 1000 متری از قفس‎ های پرورش ماهی طی 4 دوره شامل قبل از پرورش(دی‎ ماه)، دوره‎ پرورش(ماه‌های اسفند و اردیبهشت‎) و بعد از دوره‎ پرورش(مردادماه) انجام شد. نتایج نشان داد که عوامل فیزیکی وشیمیایی طی دوره‎ های مختلف نمونه ‏برداری دارای اختلاف معنی‏ دار بودند در حالی‏که اختلاف معنی‌دار بین فاصله از قفس در هر دوره‎ ی نمونه‎ برداری فقط در میزان اکسیژن محلول (9/23 -7/27 میلی‌گرم بر لیتر)، آمونیوم (16/127 -60/53 میکرو‌گرم بر لیتر) و فسفات (28/36 -11/6 میکرو‌گرم بر لیتر) مشاهده شد. شاخص تروفی با دامنه تغییرات (42/18-36/02) فقط در دوره‎ های مختلف نمونه‎ برداری تفاوت معنی‎ دار داشت. بیشترین فراوانی باکتری‏ های بی ‏هوازی اختیاری رسوب در مردادماه تعیین شد، اما بین ایستگاه‌ها تفاوت معنی‎ دار مشاهده نشد. تعداد 9گروه، بزرگ بی‌مهرگان کفزی (با غالبیت رده پرتاران؛ Streblospiogynobranchiata و Hypaniola kowalewskii)، 42 جنس و گونه‏ فیتوپلانکتون متعلق به پنج شاخه با غالبیت شاخه‏‏یBacillariophyta و10 گروه زئوپلانکتونی با غالبیت گونه‎ی Acartia tonsa شناسایی شدند. به ‎نظر می‌رسد که محدودیت اثر پرورش ماهی بر محیط اطراف قفس به‎ دلیل تراکم پائین ماهی در مزرعه، کوتاه بودن طول دوره‎ ی پرورش و جریان‎ های آبی منطقه بود. این اثر فقط بر بعضی عوامل کیفی و غلظت مواد مغذی آب نسبتاً جزئی بوده اما اثر قابل ملاحظه‎ ای روی جوامع زیستی محیط اطراف قفس نداشت.