بازیابی هویت فرهنگی- اجتماعی محلۀ خیام شهر ایلام با رویکرد شهرسازی مشارکتی

Abstract

امروزه در برنامه‌ریزی‌های از بالا به پایین، اصل مشارکت مردمی و توجه به نیاز ساکنان، نادیده گرفته می‌شود. در راستای این بی‌توجهی‌ها، شاهد آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی در سطح محلات شهری هستیم. در این پژوهش، محلۀ خیام در شهر ایلام، برای به‌کارگیری رویکرد مشارکتی در تدوین طرح راهبردی پیشنهادی برگزیده شد. مقیاس تحلیل در پژوهش حاضر، محلۀ شهری و محدودۀ مطالعاتی آن، ناحیۀ 4 از منطقۀ یک طرح تفصیلی مصوب 1395 ایلام بود. این پژوهش با ماهیت کاربردی و با بهره‌گیری از روش­های توصیفی و تحلیلی انجام شد؛ به این ترتیب که با مطالعات کتابخانه‌ای، مطالعۀ اسناد و طرح‌های مصوب، مشاهدۀ میدانی، بروزرسانی آمار و نقشه­های مورد استفاده، بهره‌برداری از استانداردهای موجود برنامه­ریزی و طراحی شهری و ضوابط شهرسازی، تدوین پرسشنامه و جمع‌آوری وضعیت کلی محله به همراه نظرات و پیشنهادهای شهروندان ساکن محله و تحلیل نتایج حاصل از آن با رویکرد سنجش مکان، <strong>تأمین سرزندگی و امنیت</strong> به عنوان هدف­های راهبردی کلان، با استفاده از روش­های گفته‌شده، برای محلۀ خیام شهر ایلام پیشنهاد گردید. در نهایت نیز مجموعه­ای از راهبردها و سیاست­های اجرایی در قالب برنامه­ریزی راهبردی با بهره‌گیری از تکنیک تحلیل سوات در سطح محله ارائه شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که زیباسازی محیط محله، تأسیس شورایاری محله، ایجاد مراکز تجاری، ایجاد پارک محله و نورپردازی فضاهای عمومی، مهمترین خواسته‌های مردم در مورد ساماندهی مشکلات اجتماعی و فرهنگی محله است.