بررسی وضعیت جغرافیایی و تاریخی حکومت‌های غرب و جنوب غرب ایران در هزارۀ سوم و دوم ق.م.

Abstract

بررسی جغرافیای تاریخی غرب و جنوب غرب ایران در هزارۀ سوم و دوم ق.م. از بغرنج‌ترین مباحث پیش روی پژوهشگران در دهه‌های گذشته بوده و عیلام، گوتی، لولوبی، اوان، سیماشکی، مرهشی و کاسی، شاخص‌ترین جای نام‌های مورد بحث آنها بوده است. در این پژوهش ضمن بررسی نظریات مرتبط با جایگاه هر کدام از جای نام‌های مذکور، با تحلیلی دوباره و با کمک گرفتن از یافته‌های فرهنگی مناطق غرب و جنوب غرب ایران به جای‌یابی این مناطق پرداخته شده است؛ همچنین بر اساس جغرافیای تاریخی به دست آمده، این مسئله مطرح شده که در اصل، عیلام در کدام نواحی گسترش داشته است؟ مباحث مطرح‌شده در این پژوهش نشان می‌دهد که احتمالاً گوتی، لولوبی، سیماشکی، مرهشی و کاسی در ناحیۀ زاگرس مرکزی جای داشته و عیلام بیشتر در گستره‌ای رو به شرق واقع بوده است. بر این اساس، کوهستان‌های شمالی دشت خوزستان جزئی از سرزمین عیلام، لااقل در بلندمدت نبوده است.