اثر بقایای پسته و شوری بر آب‌گریزی پویا و ایستا در سه خاک آهکی با بافت متفاوت

Abstract

<strong><span lang="AR-SA" dir="RTL">شوری و کمبود مواد آلی از مشکلات اساسی خاک در مناطق خشک و نیمه­خشک است. استفاده از بقایا در حضور شوری می­تواند اثرات متفاوتی بر ویژگی­های خاک داشته باشد. در این تحقیق اثر کاربرد صفر، 5/1</span><span>%</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">، 3</span><span>%</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> و 5/4 درصد بقایای پسته و اثر هدایت الکتریکی (شوری)</span><span lang="FA" dir="RTL">آب</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> در سه سطح 4، 8 و 12 دسی­زیمنس بر متر بر آب­گریزی در سه خاک رس سیلتی، لومی و شن لومی بررسی شد. آب­گریزی­های ایستا و پویا به­ترتیب با روش­های اندازه­گیری زاویه تماس تعادلی و مدت زمان نفوذ قطره آب به خاک تعیین شدند. میانگین زاویه تماس تعادلی آب با خاک در خاک­های رس سیلتی، لومی و شن لومی مورد مطالعه به­ترتیب حدود 5/2</span><span>±</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">70، 6/2</span><span>±</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> 65 و 4/3</span><span>±</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> 62 درجه و مدت زمان لازم برای نفوذ قطره آب به این خاک­ها به­ترتیب 6/2</span><span>±</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> 35، 6/1</span><span>±</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> 26 و 6/0</span><span>±</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> 18 ثانیه بود. به­طور کلی</span><span lang="FA" dir="RTL">،</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> نتایج نشان داد</span><span> </span><span lang="FA" dir="RTL">که</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> آب­گریزی­ ایستا در خاک ریزبافت به­ترتیب 7</span><span>%</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> و 13</span><span>%</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> و آب­گریزی پویا نیز به­ترتیب به میزان 24</span><span>%</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> و 95</span><span>%</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> بیشتر از خاک­های متوسط و درشت­بافت مورد مطالعه بود. شوری اثر معنی­داری بر آب­گریزی ایستا و پویای خاک نداشت. اما در شوری 12 دسی­زیمنس بر متر، آب­گریزی ایستای خاک رس سیلتی به­میزان</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">7</span><span>%</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> در مقایسه با شوری 4 دسی­زیمنس بر متر بیشتر بود. کاربرد همه سطوح بقایای پسته آب­گریزی ایستا و پویای خاک­ها را افزایش داد، به جز در خاک رس سیلتی که اثر بقایا بر آب­گریزی ایستا معنی­دار نبود. به­طور کلی، سطوح شوری آب بر میانگین هر دو آب­گریزی ایستا و پویای خاک اثر معنی­داری نداشت در حالی که کاربرد بقایا (به جز 5/4</span><span>%</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> ) سبب افزایش معنی­دار هر دو آب­گریزی ایستا و پویای خاک شد. </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">البته با توجه با اینکه در مدت زمان استفاده شده در این پژوهش ممکن است بقایا کاملاٌ پوسیده نشده باشند بنابراین پیشنهاد می­شود در پژوهش­های آتی اثر کاربرد بقایا بر ویژگی­های خاک در زمان­های طولانی­تر یا در زمان­های مختلف پس از کاربرد نیز بررسی شود.</span></strong>