برنامه ریزی راهبردی برای توسعه پایدار منطقه حفاظت شده تالاب چغاخور

Abstract

امروزه به دلیل رشد جمعیت و استفاده بیش از حد از منابع طبیعی، اکوسیستم ها و مناطق حفاظت شده مورد تخریب قابل توجهی قرار گرفته اند که در این شرایط اعمال روش های مدیریتی در این مناطق ضروری به نظر می رسد. در بین این مناطق تالاب ها به دلیل شرایط خاص و اهمیت اکولوژیکی آن ها نیاز به توجه بیشتری دارند. تالاب چغاخور به عنوان یکی از تالاب ها و مناطق حفاظت شده شاخص و ارزشمند کشور همواره با مشکلات اکولوژیک، انسان‌زاد یا طبیعی فراوانی مواجه بوده است. از این رو، به منظور حفاظت از از این تالاب، می‌بایست مدیریت بهینه منابع و سیاست های مناسب محیط زیستی اتخاذ گردد. هدف این پژوهش ارزیابی جامع توانمندی ها و تنگناهای تالاب چغاخور در راستای حفاظت و مدیریت بهینه آن با استفاده از تحلیل SWOT و ارائه راهبردهای مدیریتی به منظور بهبود وضع حفاظت موجود و تقویت نقاط قوت و استفاده از فرصت ها است. در این پژوهش ابتدا نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای تالاب شناسایی شد و به وسیله کارشناسان وزندهی شد. سپس ماتریس استخراج شده و راهبردهای مناسب ارائه گردید. با توجه به نتایج بدست آمده، جذب اعتبارات بین المللی، اشراف مناسب پاسگاه محیط بانی به منطقه به علت جانمایی مناسب پاسگاه و وجود دوربین های مدار بسته برای نظارت تالاب و برخورداری از سمن های بومی فعال مهمترین نقاط قوت تالاب به حساب می آیند. همچنین نبود زیر ساخت های مناسب گردشگری، بروز نبودن تجهیزات و ناکافی بودن، به علاوه عدم وجود مرکز پایش آنلاین مهم ترین موانع حفاظت تالاب شناخته شدند. در نهایت با توجه به اطلاعات استخراج شده، ماتریس برنامه ریزی راهبردی منطقه تهیه و تدوین شد.