تحلیل توزیع فضایی در میزان دسترسی به پارک‌های ‌شهری (نمونه موردی: شهر زنجان)

Abstract

کیفیت محیط شهری از برآیند کیفیتِ اجزای متشکله در فضاهای معین شهری حاصل می­شود. رسالت برنامه­ریزان شهری است تا با ادراکِ منطقی که از کنشِ بین فضا و اجتماع دارند، سطحِ تفکر دسترسی برابر به فضای سبز شهری را برای همه طبقات اجتماعی بر مبنای اصول پایدار عملی سازند. ازاین‌رو هدف از پژوهش حاضر، شناخت و ارزیابی نحوه­ی توزیع فضایی پارک­ها و میزان دسترسی شهروندان در نواحی شهری زنجان می­باشد. لذا در این مطالعه پس از انتخاب مناطق شهری زنجان به‌عنوان جامعه آماری پژوهش، با روش توصیفی – تحلیلی به کمک مدل­ها و آمارهای فضایی در محیط جی‌ای اس به تحلیل فضایی مناطق شهری زنجان از منظر پایداری محیطی پرداخته‌شده است؛ که درنهایت یافته­های پژوهش نشان داد که حوزه تحت پوشش پارک­ها در مقیاس عملکردی با یکدیگر تلفیق‌شده و نقشه­های overly شده به‌خوبی نشان داد که نواحی 103، 201، 202، 203، 204، 205، 305 فاقد هرگونه دسترسی می­باشند و در بسیاری از مناطق مانند منطقه 102 و 109 دسترسی به پارک­ها برای کل ناحیه یکسان نمی­باشد و بسیاری از محلات از این دسترسی محروم‌اند. پس چرایی این مسئله که چرا جمعیت تحت پوشش پارک­ها 187454 نفر می­باشد، و تنها مقداری کمی از جمعیت کلی شهر زنجان (386851 نفر) را تحت پوشش قرار می­دهد، این بود که شعاع عملکردی پارک­ها اغلب با یکدیگر هم‌پوشانی دارد و این باعث شده است که نواحی مختلف شهر دسترسی یکسانی به پارک‌ها نداشته باشند. نهایتاً مدل ویکور نیز نشان داد که ناحیه 7 از منطقه 1 و ناحیه 12 از منطقه 3 اولین و دومین رتبه و نواحی 2 از منطقه 2 پایین­ترین رتبه را دارند.