پایش سیاست‌های توسعه اقتصادی- اجتماعی فضا از منظر ژئوپلیتیک ناحیه‌ای در جنوب شرق ایران (مطالعه موردی: سیستان و بلوچستان)

Abstract

همواره رویکرد‌های اجتماعی و سیاسی نقش موثری در تولید فضا داشته‌اند. یکی از مناسبات سیاسی- اجتماعی که آفریننده فضاست، عرصه سیاست است. سیاست به اتکا اقتصاد سیاسی فضا در شهرها فضای ناحیه‌ای را جهت استفاده بهینه جمعیت مهیا می‌کند، و نیز سازمان فضایی نواحی و شهرها به کمک عنصر دولت دگرگون می‌شود. یعنی دولت‌ها با سیاست‌ورزی نقش اساسی در شکل دادن آنها دارند. دولت در تولید فضاهای جغرافیایی همچون شهرها و تغییرات ساختاری و کارکردی در فضا مانند ایجاد تعادل یا عدم تعادل جغرافیایی نقش‌آفرینی می‌کند. فضای شهری- ناحیه‌ای، بازتابی از کارکرد‌های سیاسی و اقتصادی است و کارکردهای سیاسی، اجتماعی و اقتصای در تولید فضا نقش دارند و فضا نیز بستر و مقر کارکرد‌های مختلف است که توجه به شهر و ناحیه در برنامه‌ریزی شهری و ناحیه‌ای توسعه هدفمند و متعادل را ضروری می‌سازد. هدف پژوهش تحلیل و سنجش سیاست‌های توسعه اقتصادی- اجتماعی و نابرابری فضایی در منطقه مرزی جنوب شرق کشور محدوده سیستان و بلوچستان است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده‌ها اسنادی می‌باشد. همچنین از مدل‌های کمی و تصمیم‌گیریWASPAS ، و سیستم اطلاعات جغرافیایی Arc Gisاستفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد شاخص‌های توسعه اقتصادی- اجتماعی فضا به صورت متوازن توزیع نشده و تفاوت فاحشی بین فضاهای ناحیه‌ای- شهری استان سیستان وبلوچستان از نظر برخورداری از شاخص‌های سطح توسعه ملاحظه می‌شود.