اثرات کودهای آلی، گاوی و اوره برانباشتگی کادمیوم و رشد گیاه خرفه (Portulaca eoleracea)

Abstract

<strong>سبزیجات یکی از مهم‌ترین منابع ورود کادمیوم به زنجیره غذایی انسان هستند که می‏تواند تهدیدی جدی برای سلامت انسان باشد. بنابراین، به منظور بررسی اثرات کودهای آلی، شیمیایی و تلفیقی بر تجمع کادمیوم در گیاه خرفه، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح‌ کاملاً تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای کودی شامل دو سطح کود گاوی (60 و 120 میلی­گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک)، دو سطح کود اوره (60 و 120 میلی­گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک)، سه سطح کود تلفیقی (60 + 30 ، ۴۵+۴۵، ۶۰+۳۰ میلی­گرم نیتروژن از منبع کود گاوی و کود اوره)، تیمار شاهد (عدم مصرف کود) تحت دو سطح کادمیوم (عدم کاربرد کادمیوم و کاربرد 10 میلی­گرم کادمیوم بر کیلوگرم خاک) مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد غلظت و تجمع کادمیوم در گیاه با افزایش نیتروژن خصوصاً از منبع کود گاوی کاهش یافت و تیمار 120 میلی­گرم نیتروژن از منبع کود گاوی دارای کمترین میزان کادمیوم بود. با افزایش مصرف کودهای اوره، گاوی و تلفیقی، غلظت و جذب نیتروژن افزایش یافت. بیشترین عملکرد در تیمار 120 میلی‌گرم نیتروژن از منبع کود گاوی حاصل شد و عملکرد تیمار 120 میلی­گرم نیتروژن از منبع اوره بدون اختلاف معنی‎دار با تیمار 90 میلی­گرم نیتروژن از منبع تلفیقی (1:1) در رتبه بعدی قرار گرفت. به طورکلی نتیجه‏گیری می‎شود که استفاده از کود گاوی در تولید سبزیجات به دلیل جلوگیری از انتقال کادمیوم به بافت سبزیجات راهکار مؤثری برای حفاظت زنجیره غذایی از آلودگی به کادمیوم است.</strong>